Κάποιος είχε πει πως "ο άνθρωπος είναι η φύση που αποκτάει συνείδηση". Κοιτάζοντας γύρω μας, πιστεύω πως αν όντως είμαστε έτσι, ίσως θα ήταν καλύτερα η φύση να είχε παραμείνει ασυνείδητη.
Επειδή όμως αυτό μου φαίνεται πολύ ψωνισμένο να το σκέφτεται ένας κόκκος άμμου για το αέναο σύμπαν, προτιμώ να σκέφτομαι πως ο ανθρώπινος πολιτισμός είναι απλά το ριάλιτι που η φύση επιθύμησε για να ξεδίνει τις ώρες που ξεκουράζεται από τις εργασίες της.
Αν κάποιος μπορούσε να παρακολουθήσει το πλανήτη μέσα από ένα μόνιτορ που θα είχε στηθεί κάπου εκτός, και κοίταζε τα έργα των ανθρώπων θα έβλεπε το απόλυτο σόου, που θα περιελάμβανε τα πάντα. Τη ζωή, το θάνατο, τις εκφράσεις τους με κάθε δυνατό τρόπο, με αδιαφιλονίκητο αρχηγό της παρέας τον άνθρωπο.
Σε τι αλήθεια διαφέρουμε από εκείνο τον πρώτο που κοίταξε με περιέργεια τη πέτρα κι άρχιζε να τη σκαλίζει; Νομίζετε πως έχουμε μεγάλες διαφορές;
Ποιες ανάγκες έσπρωξαν εκείνη την ανθρώπινη φύση να εκφραστεί μ'εκείνο το τρόπο και ποιες είναι οι δικές μας ΑΛΗΘΙΝΕΣ ανάγκες. Νομίζετε πως είναι αλλιώτικες;
Οι φόβοι μας, οι επιθυμίες μας, η υπαρξιακή μας αγωνία, τα πάθη μας, η βιαιότητα της επιβίωσής και η αναγκαιότητα της επικοινωνίας νομίζετε πως διαφέρουν;
Εκατομμύρια χρόνια εξέλιξης δεν σηματοδοτούν, κατά τη ταπεινή μου γνώμη, τίποτα άλλο από μια τεράστια σειρά επιλογών και δυνατοτήτων ώστε να καλυφθούν οι πέντε - έξι αρχέγονες φυσικές μας ανάγκες.
- Η μάχη για την επιβίωση.
- Η ανάγκη για συντροφιά.
- Η αγάπη της δύναμης.
- Η ανάγκη επιβεβαίωσης.
- Η ανάγκη συσπείρωσης γύρω από μια αγέλη με έναν αρχηγό που με τον άλφα ή βήτα τρόπο να μπορεί να συμμαζεύει το κοπάδι σε ένα χώρο.
- Η ανάγκη επιβολής κανόνων ρυθμίσεις αυτής της επαφής με άλλα κοπάδια σε μορφή ανταλλαγής αγαθών ή επιβολής δια της βίας του ισχυρότερου.
Ένας άνθρωπος χρησιμοποιούσε ένα πρωτόγονο εργαλείο για να επικοινωνεί. Σήμερα έχει φτάσει να έχει ένα κινητό. Καμία σχέση φαινομενικά. Όμως στην ουσία οι λόγοι είναι οι ίδιοι ακριβώς. Η ανάγκη που σπρώχνει εκείνο το πρωτόγονο να μιλήσει με κάποιον άλλον και η ανάγκη του ανθρώπου του 21ου αιώνα, δεν μπορώ να φανταστώ σε τι διαφέρουν. Το περιτύλιγμα που μπορείς να βάλεις ένα κομμάτι σοκολάτας ποικίλλει όσο και η χωρίς τέλος φαντασία μας. Όμως η σοκολάτα που βρίσκεται μέσα θα αναζητηθεί από τον αγοραστή που θα τον ωθήσει η ίδια ακριβώς ανάγκη. Η γεύση της, η προσφορά για να πλησιάσει έναν άλλο ώστε να του πάρει κάτι, η έκφραση αγάπης, ή απλά η περιέργεια του να ψαχουλέψει μέσα σε ένα περιτύλιγμα .
Ο ανθρώπινος πολιτισμός είναι το περιτύλιγμα του ίδιου ανθρώπου εδώ κι εκατομμύρια χρόνια. Η έκφραση του, αλλάζει. Οι μηχανισμοί εξελίσσονται. Τα αποτελέσματα μπλέκονται μεταξύ τους και δημιουργούν νέα φαινόμενα, η φαντασία μαζί με την ικανότητα συνειρμών, παρατηρητικότητας κι έμπνευσης οδηγεί την εξέλιξη σε πιο πολύπλοκα συστήματα έκφρασης των ανθρώπινων αναγκών, των ανθρώπινων φόβων, της εξήγησης των φαινομένων και της κατονόησής τους. Όμως μέσα μας, όλοι, είμαστε εκείνος ο πρώτος άνθρωπος ΧΩΡΙΣ ΟΝΟΜΑ.
Είμαστε ο κανένας που επιθύμησε να αποκτήσει μια ταυτότητα, για να αναγνωρίζεται από τους υπόλοιπους και να επιβιώσει μαζί τους, με όποιο κόστος. Είμαστε ο κανένας που η διασύνδεση με τα υπόλοιπα εκατομμύρια από ανθρώπους χωρίς όνομα, δημιούργησε ταυτότητες, κανόνες, κοινές αντιλήψεις για μια σειρά από σταθερές που θα έδιναν την δυνατότητα σ'αυτό τον κανένα να ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΤΕΙ.
Όλο το περιτύλιγμα είναι ψεύτικο, κατασκευασμένο, με ημερομηνία λήξης. Αν κάποιος μελετάει την ιστορία σαν παρατηρητής, χωρίς προκαταλήψεις και περιορισμούς θα ανακαλύψει έναν συνεχόμενο κύκλο. Ίδια φαινόμενα, ίδιες αιτίες που τα δημιουργούν, ίδιες αντιδράσεις των ανθρώπων που τα βιώνουν, ίδια παιχνίδια κυριαρχίας, εξουσίας, υποταγής. Ίδιους φανατισμούς, εξάρσεις, ενός αέναου ριάλιτι όπου άνθρωποι προσπαθούν να επιβιώσουν ή να κυριαρχήσουν απέναντι στους υπόλοιπους με κάθε τρόπο.
- Μπορεί να είναι ένα τόξο, ένα όπλο ή μια βόμβα.
- Μπορεί να είναι ένας αρχηγός μιας αγέλης, ένας βασιλιάς, ένας δικτάτορας ή ένας πρωθυπουργός.
- Μπορεί να είναι το ταμ ταμ που στέλνει μηνύματα στην αγέλη ή ένα χαζοκούτι που ενημερώνει τους τηλεθεατές.
Μια τεράστια ποικιλία από ανθρώπους-κανένας, που προσδιορίστηκαν μέσω ενός φράχτη στο σπίτι τους, τα σύνορα κάποιας πατρίδας, τα όρια μιας θάλασσας, το χρώμα, τη γλώσσα ή τους θεούς τους. Την ικανότητα να κυριαρχούν απέναντι στην άλλη αγέλη ή την ικανότητα να ελίσσονται στη μάχη της επιβίωσης.
Μόνος του όμως ο άνθρωπος, χωρίς νόμους, χωρίς σύνορα, χωρίς γλώσσα, χωρίς χρώμα, θεό, ή οποιοδήποτε άλλο περιτύλιγμα παραμένει ακόμα εκείνο το άγριο ζώο, μέσα σε ένα δύσβατο δάσος με τα στοιχειά της φύσης και του εαυτού του να τον στοιχειώνουν, να τον τρομοκρατούν και την ανάγκη του να βρει ένα σύντροφο να επιβεβαιώσει αυτά που καταλαβαίνει ή να μάθει αυτά που δεν ξέρει. Να ενημερώσει και ενημερωθεί πως υπάρχει...
Οι θεωρίες συνωμοσίας αγαπούν να σκέφτονται πως όλα αυτά είναι ένα παιχνίδι δέκα - είκοσι νοματαίων που έχουν καβατζώσει το πλανήτη για πάρτη τους. Ή πως είναι σχέδιο κάποιων αδίστακτων θεών για να περνάνε την ώρα τους. Άλλοι λένε πως είμαστε απλά μια φάρμα όπου εκτρέφονται καλοί μεζέδες. Άλλοι θέλουν να πιστεύουν πως η δική τους αγέλη είναι εκλεκτή, θεόσταλτη.
Ο κανένας όμως είναι εκείνος ο πολυμήχανος άνθρωπος που προσπαθεί συνεχώς να βρει τρόπο να βγει από τη σπηλιά του θηρίου. Να βρει που είναι το σπίτι του να γυρίσει πίσω. Αγαπάει, μισεί, φοβάται, ελπίζει, πολεμάει, στο σκοτάδι. Με ένα μεγάλο γιατί από την ώρα που γεννιέται, που δεν κατορθώνει να το προσδιορίσει μέχρι την ώρα που κλείνει τα μάτια, αδυνατώντας να αποδεχτεί τη φύση, όπως τα υπόλοιπα πλάσματα. Αδυνατώντας να ικανοποιηθεί με την απλή εξήγηση της αιώνιας γέννησης και θανάτου που συμβαίνει σε όλα τα μηκη και πλάτη όλου του σύμπαντος. Αρνούμενος να κατανοήσει την ομορφιά της δημιουργίας μέσα από τα περιορισμένα όρια που του αναλογούν.
Ένας, κανένας, εκατό χιλιάδες που ο καθένας βλέπει αυτό που θέλει, τον βλέπουν οι υπόλοιποι όπως θέλουν, και αρκεί μια στιγμή που θα κοιταχτεί στο καθρέφτη, για να επιστρέψουν όλες οι ερμηνείες στο μηδέν. Το αναπάντητο ερώτημα μιας ύπαρξης που έχει συνείδηση να κατανοήσει την ερώτηση, αλλά χωρίς να μπορεί να απαντήσει, είναι η αιτία της φοβερής εξέλιξής μας. Ποτέ δεν κοιτάξαμε αυτό που ζούμε τώρα γιατί η κάθε μας σκέψη είναι ένα αναπάντητο ερώτημα για το αύριο. Γνωρίζουμε πως υπάρχει αύριο, όπως θυμούμαστε πως υπήρχε χτες και το παρόν είναι ένα βιαστικό βήμα ανάμεσα στα δύο.
Ζήτα από έναν οποιοδήποτε άνθρωπο στο πλανήτη να σου εκφράσει το μεγαλύτερό του φόβο και θα είναι πανομοιότυπος σε όλα τα μήκη και πλάτη. Η θνητότητα. Ο περιορισμένος χρόνος που νοιώθει κάποιος υποχρεωμένος να τρέξει όλο το σύστημά του. Ένας υπολογιστής με συγκεκριμένο χρόνο λειτουργίας που δυστυχώς ούτε κι αυτός δεν είναι ίδιος για όλους, μ'ένα λειτουργικό άγνωστου κατασκευαστή και μια χρησιμότητα συνεχώς αμφισβητούμενη...
Ίσως για πρώτη φορά όμως στην ιστορία του ο άνθρωπος έφτασε τα πράγματα σε ένα τέτοιο σημείο κούρασης, που είναι έτοιμος να παραδώσει το παιχνίδι γιατί θέλει να γυρίσει σπίτι. Θέλει να φύγουν από πάνω του οι κάμερες, οι σκηνοθέτες, οι διαφημίσεις. Κουράστηκε. Μπούχτισε. Το ίδιο επαναλαμβανόμενο μοτίβο επιβίωσης τον κούρασε. Ταξίδεψε ξανά και ξανά στα ίδια μέρη. Έκανε τα ίδια πράγματα με χίλιους διαφορετικούς τρόπους. Προσπάθησε ξανά και ξανά να βρει το νόημα. Πίστεψε σε θεούς και μετά τους αρνήθηκε βρίζοντας. Πίστεψε σε ηγέτες και τους εκθρόνισε. Πίστεψε σε ιδέες, συστήματα μηχανισμούς και μετά τους κατάργησε. Μέσα του.
Οι σκηνοθέτες έχουν ακόμα όρεξη για το ίδιο ηλίθιο παιχνίδι. Όμως εκατομμύρια άνθρωποι νοιώθουν πλέον πως το παιχνίδι αυτό έχει χάσει το νόημά του κι έχουν αντιληφθεί πως δεν υπάρχει κανένα βραβείο στο τέλος εκτός από την ανόητη σπατάλη των ημερών σε κανόνες και δόγματα που δεν ξέρουν ούτε από που ήρθαν ούτε ποιος τα φόρτωσε στη πλάτη τους.
Η ανθρωπότητα επανέρχεται σιγά σιγά στη ζούγκλα. Με τα γκατζετάκια της, τα ρούχα της, τα τεχνολογικά της μπιχλιμπίδια, τον όγκο γνώσης που έχει αποκτήσει, τη πείρα από αιώνες αποτυχίας στο πείραμα της ειρηνικής συμβίωσης, πετάει ένα ένα τα ρούχα και ξεγυμνώνεται. Οι ταυτότητες επιστρέφονται στο κατασκευαστή. Ο μηχανισμός προσδιορισμού μέσω των άλλων αρχίζει και ξεφτίζει. Η επιθυμία της "άνοης" αγέλης αρχίζει και μοιάζει το τελευταίο καταφύγιο πριν το χάος που θα αγκαλιάσει εκ νέου τα δημιουργήματά του.
Οι έννοιες κράτος, νόμοι, ηθική, καλό, κακό, είναι ανθρώπινα δημιουργήματα. Είναι αστείο να πιστεύει κανείς πως εκείνοι που τα δημιούργησαν δεν μπορούν και να τα ακυρώσουν. Οι αρχέγονες ανάγκες μας είναι που θα ΚΑΘΟΡΙΣΟΥΝ ΠΑΛΙ ΤΗ ΣΥΝΕΧΕΙΑ της ιστορίας. Ο τρόπος θα είναι το επόμενο περιτύλιγμά μας.
Σε όλο όμως αυτό το σόου, πόσοι υπάρχουν στ' αλήθεια που βγήκαν από τη πόρτα, όρθιοι, δίνοντας επί τέλους μια ουσιαστική απάντηση στο τι συμβαίνει;
Πόσοι άνθρωποι άραγε έχουν απομείνει που να κατανοούν το αυτονόητο; Πως οτιδήποτε ονομάζουν σύστημα είναι ένα περιτύλιγμα ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΣΜΕΝΟ, που μπορεί κάποιος να το αποδεχτεί ή να το απορρίψει ΟΠΟΤΕ ΚΑΙ ΟΠΩΣ ΓΟΥΣΤΑΡΕΙ. Πως όλο αυτό το τερατώδες κατασκεύασμα που απειλεί και ουρλιάζει είτε σε τοπικό επίπεδο είτε σε παγκόσμιο, όλο αυτό το κατασκεύασμα που έχει μια φαινομενικά μεγάλη ποικιλία εκφράσεων και αποτελεσμάτων, δεν είναι τίποτα περισσότερο από εκείνο το άγριο ζώο μπροστά στη σπηλιά που τελικά μπορούσε να σκοτωθεί με ένα απλό κομμάτι ξύλο...
