Το Τμήμα Πρόληψης και Προαγωγής Υγείας της
Διεύθυνσης Δημόσιας Υγείας της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας, εξέδωσε την
ακόλουθη ανακοίνωση σχετικά με την 20η Νοεμβρίου
2013, Παγκόσμια Ημέρα κατά της Χρόνιας
Αποφρακτικής Πνευμονοπάθειας (ΧΑΠ):
“Η Παγκόσμια Ημέρα κατά της Χρόνιας
Αποφρακτικής Πνευμονοπάθειας (ΧΑΠ) εορτάζεται κάθε χρόνο την τρίτη Τετάρτη του
Νοεμβρίου από την «Παγκόσμια Πρωτοβουλία για την ΧΑΠ» (GOLD) η οποία έχει στους
κόλπους της επιστήμονες υγείας αλλά και ασθενείς και τελεί υπό την αιγίδα του Παγκόσμιο
Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ).
Το φετινό θέμα εορτασμού είναι «Δεν
είναι πολύ αργά».
Ο πρωινός βήχας των καπνιστών πρέπει
να θεωρείται πλέον νόσος υποστηρίζει ο
Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ). Η διατύπωση αυτή οφείλεται στη δραματική
αύξηση της Χρόνιας Αποφρακτικής Πνευμονοπάθειας μεταξύ των καπνιστών. Γενικά τα
στοιχεία για τη νόσο δείχνουν ότι στον πλανήτη:
· 450.000.000 άνθρωποι πάσχουν από Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια
· Το 2002 ήταν η 5η κυριότερη αιτία θανάτου. Σήμερα έχει περάσει στην 4η
θέση
· Οι θάνατοι ανέρχονται στα 3.000.000 ετησίως και αναμένεται να αυξηθούν
πάνω από το 30% αν δεν ληφθούν μέτρα για τη
μείωση των κινδύνων, ιδιαιτέρως για το κάπνισμα.
· Οι εκτιμήσεις δείχνουν ότι θα γίνει η 3η αιτία ως το 2020.
Στη χώρα μας, σύμφωνα με μελέτη της
Πνευμονολογικής Εταιρίας, φαίνεται ότι
υπάρχουν 800.000 Έλληνες που πάσχουν από τη νόσο με τους μισούς από αυτούς να
μην το γνωρίζουν. Πρέπει να σημειωθεί ότι το 50% των ενηλίκων Ελλήνων είναι
καπνιστές.
Η Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια
(ΧΑΠ) δεν είναι μία ασθένεια, αλλά ένας γενικός όρος που χρησιμοποιείται για να
περιγράψει τις χρόνιες πνευμονικές παθήσεις που περιορίζουν τη ροή του αέρα
μέσα στους πνεύμονες. Οι πιο γνωστοί
όροι «χρόνια βρογχίτιδα» και «εμφύσημα» δεν χρησιμοποιούνται πια και οι
καταστάσεις αυτές περιλαμβάνονται στη γενική διάγνωση της χρόνιας αποφρακτικής
πνευμονοπάθειας. Τα πιο συνηθισμένα συμπτώματα περιλαμβάνουν τη δύσπνοια ή την
ανάγκη για αέρα, την υπερβολική παραγωγή πτυέλων και το χρόνιο βήχα.
Οι κυριότεροι παράγοντες κινδύνου για την ανάπτυξη της ΧΑΠ
είναι:
· Το κάπνισμα
· Η ατμοσφαιρική ρύπανση
· Η ρύπανση του αέρα στους εσωτερικούς χώρους
· Οι επαγγελματικές σκόνες και τα χημικά
Η διάγνωση, εκτός από τις άλλες
εξετάσεις που γίνονται, βεβαιώνεται με ένα απλό τεστ, την σπιρομέτρηση. Είναι
απλή ανώδυνη εξέταση και διαρκεί λιγότερο από 10 λεπτά.
Η
ΧΑΠ αναπτύσσεται αργά γι αυτό και διαγιγνώσκεται πιο συχνά σε άτομα άνω
των 40 ετών. Από τη στιγμή που θα διαγνωστεί θα πρέπει ο πάσχων να εκπαιδευτεί
στη διαχείριση της ασθένειας η οποία περιλαμβάνει την παρακολούθηση, τη μείωση
ή την εξάλειψη των παραγόντων κινδύνου, τη σταθεροποίηση και τη διαχείριση των εξάρσεων.
Η σπιρομέτρση πρέπει να γίνει όταν:
· Κάποιος καπνίζει ή υπήρξε καπνιστής στο παρελθόν
· Υπάρχει έντονος βήχας
· Κόβεται η ανάσα στο γρήγορο περπάτημα
· Υπάρχει συριγμός (σφύριγμα κατά την αναπνοή)
· Η ηλικία είναι άνω των 40 ετών
Επειδή η πρώτη αιτία για την Χρόνια
Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια είναι το κάπνισμα, η διακοπή του καπνίσματος πρέπει
να είναι η μόνη επιλογή του κάθε καπνιστή. Επί πλέον η πρόληψη των συνεπειών
από τη χρήση του καπνού απαιτεί προγράμματα Αγωγής Υγείας που θα βοηθήσουν τα
άτομα στις επιλογές τους. Η αυστηρότερη τήρηση της νομοθεσίας ως προς τον
καπνό, την υγιεινή και την ασφάλεια στους χώρους εργασίας αλλά και την
ατμοσφαιρική ρύπανση θεωρούνται επίσης προληπτικά μέτρα.
Στη Διεύθυνση Δημόσιας Υγείας της
Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας, από το
Τμήμα Πρόληψης εφαρμόζεται συστηματικά πρόγραμμα αγωγής υγείας και ενημέρωσης
στους μαθητές της β/θμιας εκπαίδευσης με θέμα το κάπνισμα .
Οι επαγγελματίες υγείας σε παγκόσμιο
επίπεδο, με την ενεργό συμμετοχή του κοινού, θα μπορούσαν να γίνουν μέρος ενός παγκόσμιου
μετώπου κατά της ΧΑΠ ώστε να αλλάξει και να βελτιωθεί η ζωή των ανθρώπων. Το
οικονομικό όφελος για τα συστήματα υγείας κάθε χώρας θα είναι τεράστιο αφού θα
μειωθεί, τόσο η νοσηρότητα όσο και η
θνητότητα από τη νόσο”.