Φθόριο: Πότε κινδυνεύουμε από αυτό;
Όλη η αλήθεια για το φθόριο, τη θεραπεία με αυτό και τις λευκές κηλίδες στα δόντια. Τι λέει η ειδικός.
Λευκές κηλίδες στην αδαμαντίνη των δοντιών και τοξική δράση στον οργανισμό μπορεί να προκαλέσει η υπερβολική λήψη φθορίου με σκοπό την προστασία και ενίσχυση των δοντιών απέναντι στην τερηδόνα. Ωστόσο, όπως επισημαίνει η Μαρία Σκουλάτου, χειρουργός-οδοντίατρος της Advanced Dental Clinics, η σωστή χρήση του φθορίου αποτελεί αποδεδειγμένα μεγάλη ασπίδα προστασίας για τα δόντια.
Ειδικότερα, «σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, το φθόριο είναι ένα από τα δεκατέσσερα στοιχεία που θεωρούνται απαραίτητα για την κανονική ανάπτυξη και λειτουργία του οργανισμού. Αποτελεί το πλέον αποτελεσματικό μέσο που διαθέτει η οδοντιατρική για την πρόληψη της τερηδόνας. Γι’ αυτό εξάλλου λέμε ότι οι θεραπείες με φθόριο πρέπει να ξεκινούν ήδη από την ηλικία των δύο ετών, τότε που έχουν βγει τα νεογιλά δόντια» τονίζει η κ. Σκουλάτου. Η συχνότητα των τοπικών εφαρμογών εξαρτάται από τις ανάγκες του κάθε παιδιού, αλλά συνήθως συνίσταται η τοπική εφαρμογή ανά 6μηνο.
Πότε δεν κινδυνεύουμε
Σύμφωνα με έρευνες, ακόμα και αν πραγματοποιηθεί υπερβολικός αριθμός τοπικών εφαρμογών φθορίου στα δόντια (φθορίωση στο ιατρείο), δεν υπάρχει επιβλαβής επίδραση ούτε στα δόντια, αλλά ούτε και στον οργανισμό. Προσοχή: Για τα παιδιά κάτω των 6 ετών υπάρχουν οι παιδικές φθοριούχες οδοντόκρεμες και τα φθοριούχα στοματοπλύματα, τα οποία περιέχουν μικρότερη συγκέντρωση καθώς υπάρχει κίνδυνος κατάποσης μεγάλης ποσότητας.
Στο στάδιο διάπλασης και ενασβεστίωσης των μόνιμων δοντιών, όταν αυτά βρίσκονται ακόμη μέσα στα οστά των γνάθων, η λήψη φθορίου μέσω των τροφών (π.χ. ψάρια όπως σολομός, σαρδέλες σε ελαιόλαδο και σκουμπρί), του νερού ή ειδικών συμπληρωμάτων συμβάλλει σημαντικά στην ενίσχυση του σμάλτου και την αντοχή του απέναντι στην τερηδόνα. Μετά την ανατολή των μόνιμων δοντιών στο στόμα, η τοπική εφαρμογή φθορίου μέσω φθοριούχου οδοντόκρεμας, ή φθοριούχων στοματοπλυμάτων και φθορίωσης στο ιατρείο , βοηθάει στην επανασβεστίωση επιφανειών της αδαμαντίνης και η εξέλιξη μια αρχόμενης τερηδόνας καθυστερεί ή σταματά.
Τέλος, σε περίπτωση που η λήψη φθορίου από το νερό, τις τροφές και τα σκευάσματα υπερβεί το 1ppm/μέρα κατά τη διάρκεια διάπλασης των δοντιών μπορεί να εμφανιστούν λευκές κηλίδες στην επιφάνειά τους (κηλιδωτή αδαμαντίνη ή φθορίαση). Η φθορίαση δεν θέτει σε κίνδυνο την υγεία μας ούτε την φυσιολογική λειτουργία των δοντιών που γίνονται πιο ανθεκτικά στην τερηδονική προσβολή. (Οι κηλίδες μπορεί να οφείλουν την εμφάνισή τους και σε άλλους λόγους π.χ. λήψη τετρακυκλινών, κληρονομικές νόσοι όπως ατελής αδαμαντινογένεση, ίκτερος κ.ά).
Πότε κινδυνεύουμε από το φθόριο
Η υπερβολική λήψη φθορίου άνω των 8mg από νερό, τροφές και φθοριούχα σκευάσματα (π.χ. συμπληρώματα) μπορεί να οδηγήσει σε προβλήματα υγείας, όπως οστεοσκλήρυνση. Ποσότητες που υπερβαίνουν τα 8mg/μέρα εφόρου ζωής ή εί μήνες οδηγούν σε διαταραχές του θυρεοειδούς, βλάβες των νεφρών κ.ά.
Επιδράσεις λήψης φθορίου στον οργανισμό
Ποσότητα/μέρα Μέσο Διάρκεια Επίδραση
1ppm Νερό βρύσης Εφόρου ζωής Προστασία από την τερηδόνα 65%
2ppm+ Nερό βρύσης Έτη διάπλασης δοντιών Φθορίαση (λευκές κηλίδες)
5mg Νερό, τροφές Εφόρου ζωής Φθορίαση (κηλίδες)
8mg Νερό, τροφές Εφόρου ζωής Οστεοσκλήρυνση
20-80mg Νερό, τροφές Επί σειρά ετών Παραμορφωτική φθορίαση οστών στο 10%
του πληθυσμού
40mg Νερό, τροφές >4 χρόνια Απώλεια σωματικού βάρους
50mg Νερό, τροφές Μήνες, χρόνια Βλάβες θυρεοειδούς
100mg Νερό, τροφές Μήνες Επιβράδυνση ανάπτυξης του οργανισμού
>125mg Νερό, τροφές Επί μήνες Βλάβες νεφρών
(Πηγή: Απόστολος Αποστολόπουλος, Προληπτική Οδοντιατρική, εκδ. Συμμετρία, 2003)
Info: Advanced Dental Clinics, τηλ.: 216 2001220, www.advanceddentalclinics.gr