Όλες οι φωτογραφίες είναι ευγενική παραχώρηση του Χρήστου Γαρδούνη
ΒΑΝΙΑ ΤΕΡΝΕΡ
Οι κυνηγοί δεν έχουν το καλύτερο όνομα στις μέρες μας. Πολλοί περιβαλλοντολόγοι και ΜΚΟ, τους κατηγορούν ότι χαλάνε την ισορροπία των οικοσυστημάτων, ότι μολύνουν το φυσικό περιβάλλον και ότι δεν σέβονται τα ζώα, οδηγώντας συχνά σε άδικο θάνατο σπάνια είδη. Γι' αυτό και πολλοί αγωνίζονται για την κατάργηση του κυνηγιού.
Αλλά, εκτός όλων αυτών, για τον μέσο άνθρωπο, το κυνήγι θεωρείται βάρβαρο και βάναυσο, και δημιουργεί απέχθεια στους περισσότερους από εμάς. Υπάρχει όμως και η πλευρά των κυνηγών που σπάνια ακούγεται.
Στην Ελλάδα, υπολογίζεται ότι περίπου 200.000 άτομα ασχολούνται με το κυνήγι. Εγώ συνάντησα τον Χρήστο, ο οποίος είναι 26 χρόνων και μεγάλωσε στην Αθήνα. Ο Χρήστος, κάθε σαββατοκύριακο, κατά την διάρκεια της κυνηγετικής περιόδου, ανεβαίνει στο βουνό. Μου εξήγησε, γιατί θεωρεί ότι είναι μια τόση παρεξηγημένη δραστηριότητα, γιατί πιστεύει ότι ο κόσμος αδικεί τους κυνηγούς και γιατί, όπως λέει, το κυνήγι «δεν είναι μόνο το τράβηγμα μιας σκανδάλης», αλλά ένα πολυμορφικό «σπορ» που απαιτεί μελέτη, στρατηγική, γνώσεις, αγάπη και σεβασμό για την φύση.
Η ιστορία του Χρήστου όπως την διηγήθηκε στη Βάνια Τέρνερ.
Αν και Αθηναίος, τυχαίνει να είμαι από εκείνους που δεν «γνώρισα» το κυνήγι, αλλά μεγάλωσα μέσα σε αυτό. Το κυνήγι είναι μια παράδοση που περνάει από γενιά σε γενιά: πέρασε από τον προπάππου μου στον παππού μου, από εκείνον στον πατέρα μου, και μεταγενέστερα σε εμένα. Είναι πολλά εκείνα που συνδέουν το κυνήγι με τη φύση, την παράδοση και την πολιτιστική κληρονομιά κάθε λαού. Θεωρώ ότι το κυνηγετικό ένστικτο, είναι μέσα στο DNA του ανθρώπου, και ότι το εξελίσσουμε αναλόγως με τις ευκαιρίες που έχουμε.
Την πρώτη φορά που πήγα για κυνήγι ήμουν 3 ετών. Όταν ήμουν 6 χρόνων άρχισα την σκοποβολή.
Κυνήγι δεν είναι μόνο το τράβηγμα μιας σκανδάλης. Αυτό είναι ένα καθοριστικό, αλλά μικρό σημείο του.
Κυνήγι είναι η αναζήτηση βιοτόπου, συνηθειών, και αντιδράσεων ενός θηράματος. Για κάθε είδος ακολουθείται διαφορετική στρατηγική, επιλέγεται διαφορετικός βιότοπος, και κατ' επέκταση και διαφορετικός τρόπος κυνηγιού του.
Ακόμα και η στιγμή που είσαι μέσα στο αυτοκίνητο και πλησιάζεις τον τόπο που θα κυνηγήσεις, παίζει ρόλο.
Το κυνήγι είναι χρονοβόρο. Εγώ που κυνηγάω τόσα χρόνια, πηγαίνω σε συγκεκριμένες περιοχές, για συγκεκριμένα θηράματα. Μόλις επιλέξεις το θήραμα και την περιοχή, ξεκινάει η παρατήρηση. Πρέπει να παρακολουθήσεις τις συνήθειες του ζώου: τι ώρες τρώει, την διαδρομή που ακολουθεί για να πάει στο σημείο που θα φάει, τι κάνει αφότου φάει, και πού κοιμάται. Το τρίτο στάδιο είναι η θανάτωση του θηράματος, το τέταρτο και τελευταίο το καθάρισμά του και η αποθήκευσή του στο ψυγείο. Όλα αυτά είναι στοιχεία του κυνηγιού. Αν δεν ασχοληθείς με αυτά δεν θεωρείσαι κυνηγός, αλλά όπως λέμε μεταξύ μας, «κρεατοσυλλέκτης».
Δεν υπάρχει ισοτιμία μεταξύ του θηράματος και του κυνηγού. Όπως, δεν υπάρχει ισοτιμία και μεταξύ ενός λιονταριού και μιας αντιλόπης, διότι το λιοντάρι είναι δυνατότερο και η αντιλόπη γρηγορότερη. Έτσι και ο άνθρωπος είναι εξυπνότερος από τα θηράματα που κυνηγάει. Όμως όλα τα ζώα είναι προικισμένα από τη φύση με μοναδικούς μηχανισμούς άμυνας. Όπως εμείς έχουμε τα όπλα μας, έτσι αντίστοιχα και τα ζώα έχουν τα δικά τους «όπλα» για να αμυνθούν.
Δεν πρέπει όμως, να ξεχνάμε το βασικότερο: στην φύση δεν είμαστε μόνο εμείς οι κυνηγοί οι θηρευτές. Ο άνθρωπος μπορεί να βρίσκεται στην κορυφή της τροφικής αλυσίδας, κάτω από εμάς, όμως υπάρχουν πολλοί άλλοι θηρευτές που συνδέουν τους κρίκους αυτούς. Έξω στην φύση καθημερινά, επικρατεί ένα παιχνίδι επιβίωσης. Εμείς δεν επεμβαίνουμε σε αυτή την καθημερινότητα. Το κυνήγι είναι μέρος του φυσικού κύκλου της ζωής.
Φωτογραφία από κυνήγι στη γειτονική Βουλγαρία.
Το κυνήγι στις ημέρες μας είναι θέμα επιλογής -μπορείς και να μην το ασκήσεις αν δεν θέλεις, είναι στο χέρι του καθενός από εμάς. Πολλοί λένε ότι οι κυνηγοί σκοτώνουν για ευχαρίστηση, σκοτώνουν γιατί το έχουν χόμπι και διότι είναι αιμοχαρείς.
Δεν είναι έτσι.
'Οπως σε όλες τις ομάδες του πληθυσμού, έτσι και στους κυνηγούς, υπάρχουν εκείνοι που έχουν παιδεία και οι ασυνείδητοι που το «χαλάνε για όλους τους υπόλοιπους», οι λεγόμενοι, λαθροθήρες. Κάποιοι από αυτούς κυνηγούν παράνομα τη νύχτα -αυτό το θεωρώ ανήθικο, διότι τη νύχτα, όταν φωτίζεις με έναν φακό στα μάτια ενός ζώου, το ζώο δεν μπορεί να δει, είναι εντελώς ανυπεράσπιστο. Το ότι έχεις λοιπόν την δυνατότητα να πάρεις ένα όπλο και να ανέβεις στο βουνό και να πυροβολήσεις δεν σε καθιστά κυνηγό.
Κυνηγό σε καθιστά η παιδεία σου, η αγάπη σου για την φύση, η οικολογική σου συνείδηση που σημαίνει ότι τηρείς τους κανονισμούς που έχουν θεσπιστεί από τους αρμόδιους φορείς, ότι δεν μολύνεις το περιβάλλον, ότι δεν χτυπάς περισσότερα θηράματα από τον καθορισμένο αριθμό.
Υπάρχει μία αντιπαλότητα με τους οικολόγους και τις ΜΚΟ, οι οποίες θεωρούν ότι οι κυνηγοί είμαστε οι κακοί της υπόθεσης. Σε πολλά μπλογκς γράφουν ότι φταίνε οι κυνηγοί που σκοτώνουν ό,τι βρουν μπροστά τους, και γι' αυτό και οι αρκούδες, τα αγριογούρουνα, οι λαγοί και τα ζαρκάδια κινδυνεύουν με εξαφάνιση. Το κυνήγι όμωςκαθορίζεται και ελέγχεται από ένα αυστηρό νομικό πλαίσιο το οποίο είναι απόλυτα προσαρμοσμένο στο Ευρωπαϊκό Δίκαιο και ρυθμίζει όλα τα θέματα που σχετίζονται με το κυνήγι.
Πολλοί υποστηρίζουν ότι το κυνήγι είναι δολοφονία. Εγώ θεωρώ εξίσου «βίαιο» και περισσότερο υποκριτικό το να δίνω χρήματα στον χασάπη για να μου σφάξει ένα κοτόπουλο.
Είναι καλύτερο να γεννιέται ένα ζώο στο φυσικό του περιβάλλον, όπου μπορεί να χρησιμοποιεί όλους τους μηχανισμούς άμυνας που διαθέτει, ώστε να θηρεύει και να προστατεύεται από πιθανούς θηρευτές παρά να γεννιέται χωρίς καμιά ελπίδα, σε κάποια κτηνοτροφική μονάδα, μακριά απο το φυσικό του περιβάλλον, καταδικασμένο, από την πρώτη μέρα της γέννησης του, σε πρόωρο θάνατο.
Θεωρώ ότι η επαφή που έχουμε εμείς οι κυνηγοί με την φύση είναι τόσο άμεση, τόσο έντονη και τόσο συχνή, που δεν μπορεί να συγκριθεί με κανενός οικολόγου ή φυσιολάτρη.
Αφιερώνω ένα μεγάλο μέρος της ζωής μου στο βουνό, γι' αυτό και το σέβομαι και το προσέχω. Το ότι κυνηγάω και θηρεύω κάποια ζώα και κάποια πτηνά δεν το αλλάζει αυτό.
Ορισμένοι από τους καλύτερούς μου φίλους είναι κυνηγοί. Φιλία μπορεί να δημιουργηθεί από την κοινή αγάπη που έχεις για το κυνήγι ενός συγκεκριμένου θηράματος, μιας συγκεκριμένης στρατηγικής ή τακτικής, μπορεί να δημιουργηθεί από μια δυσχέρεια ή μια δυσκολία που αναγκάζεσαι να αντιμετωπίσεις εκεί έξω. Όλα αυτά σε φέρνουν πιο κοντά στον «συγκυνηγό» σου.
Αναλόγως με την εποχή, υπάρχουν κάποιες περιοχές που ξεχωρίζουν. Για μένα η Καστοριά, είναι από τα λίγα μέρη στην Ελλάδα που συνδυάζουν τόσες πολλές ομορφιές.
Το συναίσθημα που έχω όταν είμαι στο βουνό στο καρτέρι και κρύβομαι πίσω από το θάμνο με το καμουφλάζ και τον εξοπλισμό μου, και μετά από δύο ώρες ακινησίας και αναμονής, βλέπω μία αρκούδα να περνάει από μπροστά μου με το αρκουδάκι της δεν περιγράφεται, αν δεν το ζήσεις.
