«Όταν ανήκεις είσαι εκεί που θέλεις να είσαι, και σε θέλουν»
Η αυτοεκτίμησή μας συνδέεται με την αγάπη και το δέσιμο με άλλους ανθρώπους. Ο καλύτερος τρόπος για να δείξουμε στα παιδιά μας ότι τα αγαπάμε χωρίς προϋποθέσεις και όρους είναι να σιγουρευτούμε ότι νιώθουν πως ανήκουν στο σπίτι μας και στην οικογένειά μας:
Όταν η Έλεν πήγαινε στην τετάρτη Δημοτικού, γύρισε μια μέρα από το σχολείο κι έβαλε τα κλάματα μόλις κλείσαμε την εξώπορτα πίσω μας, και πήγε τρέχοντας στο δωμάτιό της. Την ακολούθησα αμέσως, γονάτισα μπροστά της και τη ρώτησα τι συμβαίνει. Μέσα από αναφιλητά μου είπε: «Βαρέθηκα να είμαι η άλλη! Έχω κουραστεί!»
Δεν καταλάβαινα τι εννοούσε, οπότε της ζήτησα να μου εξηγήσει τι εννοεί μ΄αυτό το «η άλλη». «Κάθε μέρα στο διάλειμμα παίζουμε ποδόσφαιρο. Δύο από τα πιο δημοφιλή παιδιά είναι οι αρχηγοί των ομάδων και διαλέγουν τους παίχτες. Ο πρώτος αρχηγός λέει «παίρνω τη Σούζι, τον Τζον, τον Πητ, τη Ρόμπιν και τον Τζέϊκ». Ο δεύτερος λέει «παίρνω τον Αντριου, τον Στηβ, την Κέϊτι και τη Σού και μοιραζόμαστε τους άλλους». Κάθε μέρα είμαι με τους άλλους. Ποτέ δεν με φωνάζουν με το όνομά μου».
Ένιωσα την καρδιά μου να βουλιάζει. Καθόταν στην άκρη του κρεβατιού και κρατούσε το κεφάλι με τα χέρια της. Ανησύχησα τόσο πολύ όταν την ακολούθησα στο δωμάτιό της, που δεν είχα καν ανάψει το φως. Δεν άντεχα το θέαμα, να είναι τόσο πονεμένη και να κάθεται να κλαίει στο σκοτάδι, οπότε σηκώθηκα να ανάψω το φως. Εκείνη τη στιγμή είχα μια αναλαμπή: Το ότι πήγα να σηκωθώ για να ανάψω το φως, ώστε να μου είναι λιγότερο οδυνηρό το θέαμα, με έκανε να σκεφτώ την αγαπημένη μου φράση για το σκοτάδι και τη συμπόνοια, μια φράση της Pema Chodron που λέει το εξής: «Μόνο όταν γνωρίζουμε το δικό μας σκοτάδι, μπορούμε να αντιμετωπίσουμε το σκοτάδι των άλλων. Η συμπόνοια γίνεται κάτι το πραγματικό μόνο όταν αναγνωρίσουμε και οι δύο ότι είμαστε άνθρωποι«.
‘Αφησα το διακόπτη και πήγα και πάλι να καθίσω με την Έλεν στο κυριολεκτικό και μεταφορικό σκοτάδι. Την αγκάλιασα από τον ώμο και είπα: «Ξέρω πώς είναι να είσαι «ο άλλος». Σκούπισε τη μύτη της και είπε: «Όχι, δεν ξέρεις εσύ είσαι πολύ δημοφιλής».
Της εξήγησα ότι ξέρω στ’ αλήθεια πώς είναι να είσαι «ο άλλος«. Της είπα «όταν νιώθω σαν τον «άλλο», τότε θυμώνω και πληγώνομαι και νιώθω μικροσκοπική και μόνη. Δεν έχω ανάγκη να είμαι δημοφιλής, αλλά θέλω να βλέπουν οι άλλοι ότι κάτι σημαίνω και να μου φέρονται έτσι. Σαν να ανήκω».
Δεν πίστευε στ’ αυτιά της. «Ωστε αλήθεια ξέρεις! Ακριβώς έτσι νιώθω!»
Κάναμε αγκαλίτσες στο κρεβάτι και μου μίλησε για τις εμπειρίες που είχε στα διαλείμματα και της είπα και μερικές από τις δικές μου εμπειρίες από το σχολείο, όταν αυτή η περιθωριοποίηση ήταν πολύ έντονη και οδυνηρή.
Μετά από δύο εβδομάδες, ήμασταν και οι δύο στο σπίτι όταν ήρθε ο ταχυδρόμος. Έτρεξα στην πόρτα με ανυπομονησία. Ηταν να κάνω μια ομιλία σε μια πολύ σημαντική εκδήλωση και ανυπομονούσα να δω τη διαφημιστική αφίσα. Τώρα μου φαίνεται περίεργο, αλλά τότε ήμουν τόσο χαρούμενη που θα έβλεπα τη φωτογραφία μου δίπλα σε φωτογραφίες από σταρ του κινηματογράφου. Κάθισα στον καναπέ με την αφίσα, την ξετύλιξα και άρχισα να την εξετάζω σαν τρελή. Την ώρα που το έκανα αυτό, η Έλεν μπήκε μέσα και είπε «Τέλεια, αυτή είναι η αφίσα σου; Για να δω!»
Καθώς πλησίαζε στον καναπέ, κατάλαβε πως η διάθεσή μου άλλαξε και από ανυπόμονη έδειχνα πια απογοητευμένη. «Τι έγινε μαμά;»
Της έκανα νόημα να καθίσει στον καναπέ δίπλα μου. Κράτησα ανοιχτή την αφίσα κι άρχισε να ψάχνει με το δάχτυλό της τις φωτογραφίες. «Δεν σε βλέπω. Πού είσαι;»
Της έδειξα μια γραμμή που είχε κάτω από τις φωτογραφίες των διασήμων που έλεγε: «Και άλλοι».
Η Έλεν ακούμπησε την πλάτη της στα μαξιλάρια του καναπέ, έγειρε το κεφάλι της στον ώμο μου και είπε: «Αχ μαμά, νομίζω ότι είσαι στους άλλους. Λυπάμαι πολύ».
Δεν απάντησα αμέσως. Ένιωθα άσχημα και επειδή δεν είχαν βάλει φωτογραφία μου και γιατί με ενοχλούσε που δεν είχαν βάλει φωτογραφία μου. Η Έλεν έγειρε μπροστά, με κοίταξε και είπε: «Ξέρω πώς νιώθεις. Όταν κι εγώ είμαι στους άλλους, νιώθω πληγωμένη και μικρή και μόνη. Όλοι θέλουμε να είμαστε σημαντικοί και να ανήκουμε κάπου».
Τελικά αυτή ήταν μια από τις καλύτερες στιγμές της ζωής μου. Μπορεί να μην έχουμε πάντα την αίσθηση ότι ανήκουμε στο διάλειμμα, στην παιδική χαρά ή σε ένα μεγάλο συνέδριο με διασήμους, αλλά τη στιγμή εκείνη ξέραμε ότι ανήκαμε και οι δύο σ΄αυτό που έχει και τη μεγαλύτερη σημασία: στο σπίτι μας, στην οικογένειά μας. Στόχος δεν είναι να είσαι τέλειος γονιός. Τα καλύτερα δώρα, οι καλύτερες και πιο διδακτικές στιγμές μας συμβαίνουν εκείνες τις στιγμές ατέλειας που επιτρέπουμε στα παιδιά μας να μας βοηθήσουν να «προσέξουμε το κενό».
Πηγή αποσπάσματος: Brene Brawn, Ζήσε τη ζωή σου με τόλμη, εκδόσεις Μεταίχμιο, 2015.
Μετάφραση Καλλιόπη Εμμανουηλίδου.
Τίτλος πρωτοτύπου: Daring Greatly, How the courage to be vulnerable transforms the way we live, love, parent and lead, Gotham Books.
