Χαμένο στις ζούγκλες της Λατινικής Αμερικής, αλλά και…στο παρτέρι μας φαίνεται πως βρίσκεται το «αντίδοτο» στον χρόνιο πόνο.
Τον πόνο, δηλαδή, που οι αρχαίοι Έλληνες συνήθιζαν να αποκαλούν «τιμωρία των Θεών στους ανθρώπους». Και το «αντίδοτο» αυτό δεν είναι άλλο από τη γνωστή μας, καυτερή κόκκινη πιπεριά, που…εκτός από τις κατσαρόλες μας, μπαίνει δυναμικά και στα ερευνητικά εργαστήρια!
Οι καταπραϋντικές, παυσίπονες ιδιότητες της κόκκινης πιπεριάς βασίζονται στη δραστική της ουσία, την καψαϊκίνη. Η ουσία αυτή, χορηγούμενη με τη μορφή ενός επαναστατικού επιθέματος- αποτέλεσμα βιοτεχνολογικών ερευνών- αποδείχτηκε ότι μπορεί να απαλλάξει τουλάχιστον για τρεις μήνες (!) ακόμη και κάποιον που υποφέρει από την πιο βασανιστική μορφή πόνου…Τον περιφερικό νευροπαθητικό πόνο.
Ο χρόνιος πόνος…
Όπως εξηγεί ο Δρ. Ρευματολογίας στα Πανεπιστήμια Αθηνών και Παρισίων κ. Αχιλ. Ε. Γεωργιάδης, «…χρόνιος πόνος είναι αυτός που διαρκεί περισσότερο από τρείς μήνες. Ενώ ο οξύς ή μικρής διάρκειας πόνος, είναι σαφώς προστατευτικός και προειδοποιεί το άτομο για κάποια δυσλειτουργία του οργανισμού του, ο χρόνιος πόνος δεν είναι καθόλου χρήσιμος και όπως πίστευαν οι αρχαίοι, αποτελεί την τιμωρία των θεών στους ανθρώπους».
Υπάρχουν πολλά είδη χρόνιου πόνου. Ο πιο συχνός είναι ο νευροπαθητικός, δηλαδή ο πόνος που οφείλεται σε κάποια βλάβη μιας περιοχής του νευρικού συστήματος. Ο περιφερικός νευροπαθητικός πόνος, δηλαδή αυτός που εντοπίζεται στα περιφερικά νεύρα, είναι ο συχνότερος και εκτιμάται ότι από αυτόν πάσχει περίπου το 30% του πληθυσμού μιας χώρας. Παραδείγματα τέτοιου είδους πόνου αποτελούν:
- η χρόνια οσφυαλγία
- η χρόνια ισχιαλγία
- το αυχενικό σύνδρομο
- η διαβητική νευροπάθεια
- η χρόνια οστεοαρθρίτιδα των γονάτων
- η μεθερπητική νευραλγία
- ο καρκινικός πόνος
- ο μετεγχειρητικός πόνος και πολλοί άλλοι.
«Η θεραπεία όλων αυτών των επώδυνων συνδρόμων είναι εξαιρετικά δύσκολη», παρατηρεί ο κ. Γεωργιάδης. «Αρκεί να αναφέρει κανείς ότι, σύμφωνα με τις στατιστικές, εάν κάποιος χρησιμοποιήσει όλες τις υπάρχουσες θεραπείες, ακόμη και σε συνδυασμούς, τότε θα κατορθώσει να βελτιώσει μόνο το 50% του πόνου, στο 50% των ασθενών. Οι υπόλοιποι θα εξακολουθήσουν να πονούν. Είναι επομένως επιτακτική η ανάγκη δημιουργίας καινούργιων, πιο αποδοτικών και λιγότερο τοξικών τρόπων θεραπείας…»
Μια τέτοια προσπάθεια στέφθηκε από επιτυχία πολύ πρόσφατα. Ανεξάρτητες ιατρικές ομάδες που διερευνούσαν τον νευροπαθητικό πόνο αναζητώντας καινούργια παυσίπονα φάρμακα, στράφηκαν στην πιπεριά. Ανέλυσαν φαρμακολογικά την ουσία που περιέχει, την καψαϊκίνη, και ανακάλυψαν πως δρα σε μοριακό επίπεδο αναστέλλοντας σημαντικά έναν κύριο παράγοντα που είναι υπεύθυνος για την μετάδοση των σημάτων του πόνου.
«Αποτέλεσμα αυτής της προσπάθειας…», υπογραμμίζει ο κ. Γεωργιάδης, «… ήταν η δημιουργία ενός σύγχρονου φαρμάκου σε μορφή επιθέματος (patch). Οι μελέτες έδειξαν ότι όταν το επίθεμα επικολληθεί για μία ώρα στην περιοχή του περιφερικού νευροπαθητικού πόνου, ο πόνος μειώνεται σημαντικά-σχεδόν εξαφανίζεται- για τουλάχιστον 3 μήνες. Το αποτέλεσμα αυτό επιτυγχάνεται χωρίς την παραμικρή σοβαρή παρενέργεια, πλην ενός παροδικού τοπικού καψίματος και ερυθήματος. Μοναδική προϋπόθεση, το συγκεκριμένο επίθεμα καψαϊκίνης να τοποθετηθεί στον ασθενή από ειδικά εκπαιδευμένο επαγγελματία υγείας, σε ελεγχόμενο ιατρικό περιβάλλον».
Ήταν γνωστο εδώ και 6000 χρόνια, από τους Μάγια, ότι η πιπεριά έχει αναλγητικές ιδιότητες, γι’ αυτό και την χρησιμοποιούσαν για οδοντικούς και άλλους πόνους. Την πιπεριά, όπως και άλλα φυτά της Κεντρικής Αμερικής, τα έφερε ο γιατρός του Κολόμβου στην Ευρώπη. Γύρω στο 1800 μ.Χ., οι γιατροί της εποχής χρησιμοποιούσαν ήδη την αλοιφή της πιπεριάς σαν παυσίπονο στους πόνους των αρθρώσεων και των μυών. Μια πρακτική που εφαρμόζεται μέχρι σήμερα με πολύ καλά αποτελέσματα.
Η ασπιρίνη και το όπιο, τα πιο γνωστά και ισχυρά αναλγητικά φάρμακα, προήλθαν από φυτά- το πρώτο από την ιτιά, το δεύτερο από την παπαρούνα- και βοήθησαν τον άνθρωπο στις πιο δύσκολές στιγμές του. Μήπως βρισκόμαστε εμπρός στην ανακάλυψη ενός τρίτου ισχυρότατου αναλγητικού, της καψαϊκίνης, που προέρχεται από την κοινή πιπεριά;