Γράφει ο Μάνος Λασκαράκης
Το παίζαμε παιδιά στις αυλές των σχολείων και στα πάρκα. Αργότερα, φοιτητές, στην άλλη του εκδοχή, με την τράπουλα. Πότε σου άρεσε να είσαι ο κλέφτης, να ξεγλιστράς απ’ τους αστυνόμους και να τη σκαπουλάρεις, κι άλλοτε να είσαι ο αστυνόμος, να τσακώσεις τους κλέφτες έναν προς έναν, να τους κατατροπώσεις. Μα ήταν απλά ένα παιχνίδι. Κι όσο κι αν αγωνιούσαμε και λαχταρούσαμε στη δράση, όταν τελείωνε, ήμασταν όλοι καλά και υγιείς.
Μεγαλώνουμε, μα το παιχνίδι δεν παύουμε να το «παίζουμε» σε άλλα «ταμπλό». Νομίζουμε πως είναι πλάκα, σαν τότε, αλλά ενδέχεται να μην έχει πλάκα η κατάληξη. Θα σας πω ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα μια πολύ κακόγουστης, μοντέρνας εκδοχής του παιχνιδιού: Οδηγείς στην εθνική, βλέπεις στο απέναντι ρεύμα ένα σταθμευμένο περιπολικό, και αφού το προσπεράσεις, αρχίζεις και κάνεις σινιάλο με τους προβολείς σου στους ερχόμενους οδηγούς: «προσοχή, τροχαία, κίνδυνος!».
Θαρρούμε πως το πιο κακό πράγμα που μπορεί να μας συμβεί στην άσφαλτο είναι να μας κόψει κλήση το περιπολικό. Τα χειρότερα δεν συμβαίνουν σε εμάς, μόνο στις ταινίες, μέσα έχει κασκαντέρ, και το αίμα είναι κέτσαπ. Είμαστε αλληλέγγυοι λοιπόν, στους άλλους (και γρήγορους) οδηγούς. Όλοι μια όμορφη παρέα και απέναντι o κακός νόμος. Όλοι το έχουμε παίξει αυτό το «παιχνίδι». Ακόμα κι αν δεν κάναμε το σινιάλο, σίγουρα το δεχτήκαμε με χαρά από απέναντι, κόψαμε ταχύτητα, περάσαμε σαν καλά παιδιά δίπλα απ’ το περιπολικό και μετά πατήσαμε ξανά το γκάζι.
Υπάρχουν κανόνες στην άσφαλτο, όπως και στα παιχνίδια. Και πώς λέγονται αυτοί που κλέβουνε στους κανόνες. Κλέφτες! Δεν σας το είπα; Πιστή αντιγραφή του παιχνιδιού: «Κλέφτες και αστυνόμοι» Αλλά, το ξαναλέω: Κακόγουστη. Γιατί; Γιατί πλάθει συνειδήσεις. Κοινωνικές και αστικές. Οι οποίες είναι επιδημικές, εξαπλώνονται, μιμούνται η μία την άλλη. Γιατί δημιουργεί κακές παραδόσεις και λαθεμένους διαχωρισμούς. «Εμείς» και οι «άλλοι».
Δεν πρόκειται για απλούς κανόνες. Είναι νόμοι. Τους γνωρίζουμε; Αλίμονο. Και γιατί δεν τους τηρούμε; Γιατί καμιά φορά δεν μας βολεύουν.
Γιατί υπάρχουν οι νόμοι; Να ένα απλό παράδειγμα: στις ώρες κοινής ησυχίας σου απαγορεύεται να παίζεις νύχτα μουσική στη διαπασών. Γιατί; Για να μην ξυπνήσεις τον αστυνόμο; Όχι βέβαια, αλλά για να μην ξυπνήσεις τον γείνοτα. Και τι θα κάνει ο γείτονας αν τον ξυπνήσεις; Θα έρθει να σε πλακώσει στο ξύλο; Πολύ απίθανο. Μάλλον θα καλέσει την αστυνομία. Και η αστυνομία θα σου χαλάσει το πάρτι (σώζοντας τον ύπνο του γείτονα).
Ένα πάρτι με μουσική, σπάνιο να προκαλέσει θύματα. Ένα «πάρτι» στην άσφαλτο όμως μπορεί να γίνει δολοφονικό. Σαν αυτό στην Αθηνών-Λαμίας που η περίφημη Porsche έπεσε με ιλιγγιώδη ταχύτητα επάνω στο σταθμευμένο ΙΧ. Ένας «κλέφτης» οδηγός «έκλεψε» τέσσερις ψυχές, μαζί και τη δική του. Πού ήταν ο αστυνόμος; Δεν ήταν κοντά. Θα θέλαμε να είναι να προλάβει το κακό; Ναι, θα θέλαμε. Αν οδηγούσαμε όμως εμείς στην εθνική αντί για την Porsche, τότε όχι, δεν θα θέλαμε. Γιατί ο ίδιος νόμος που απαγορεύει στην Porsche να τρέξει με 250, απαγορεύει και σε εμάς να τρέξουμε με 150, όταν το όριο είναι 120. Είπαμε, δεν βολεύει πάντα ο νόμος.
Στην Βρετανία που είχα ζήσει ως φοιτητής, όταν έπαιρνα το λεωφορείο για να ταξιδέψω από το Heathrow προς το Cardiff, θυμάμαι πως στον αυτοκινητόδρομο έβλεπα να διέρχονται πολλά πολυτελή αυτοκίνητα (ασφαλώς περισσότερα από την Ελλάδα). Το αξιοπρόσεκτο ήταν πως όλα τα αυτοκίνητα κινούνταν με όμοια ταχύτητα στις λωρίδες τους, με μικρές αποκλείσεις, και ασφαλώς κάτω από το όριο που επέβαλε ο Κ.Ο.Κ. Δηλαδή έβλεπες μια Jaguard να κινείται δίπλα σε ένα Nissan Micra, ένα Land Rover δίπλα σε ένα Renault Clio και η μόνη διαφορά τους ήταν ότι οι μεν είχαν την πολυτέλεια να απολαύσουν ένα λίγο πιο άνετο ταξίδι από τους δε, δίχως να πρέπει να «αποδείξουν» κάτι παραπάνω.
Σε μια χώρα που ευδοκιμεί η σωστή οδική παιδεία, αν οδηγείς σαν τρελός, είναι πιο πιθανό ένας διερχόμενος οδηγός να ειδοποιήσει την τροχαία, παρά να σου κάνει σινιάλο να την αποφύγεις. Για να ευδοκιμήσει σε μια χώρα η οδική παιδεία, βασική προϋπόθεση να εφαρμόζεται άρρηκτα ο νόμος, από το πρώτο μέχρι το τελευταίο χιλιόμετρο, από τον πρώτο μέχρι τον τελευταίο πολίτη. Από τον αυτοκινητόδρομο, μέχρι το σοκάκι. Από τον ιδιοκτήτη της Jaguar, μέχρι τον αποθηκάριο της Marks & Spencer.
Σε μια χώρα που ευδοκιμεί η οδική παιδεία, η αλληλεγγύη δεν συναντάται μεταξύ των «κλεφτών» αλλά μεταξύ των νομότυπων. Και οι παλαβοί και παράτυποι απομονώνονται. Αυτή είναι η σωστή εκδοχή του «εμείς» και οι «άλλοι».
Στη δική μας τη χώρα, η «κλέφτικη» οδήγηση που έγινε καθεστώς, άνοιξε το δρόμο για να ξεχυθούν οι «δαίμονες» στην άσφαλτο παίζοντας «παιχνίδια».
Στη δική μας τη χώρα, όσοι κάναμε ή καλοδεχτήκαμε το «αλληλέγγυο» σινιάλο με τους προβολείς για να αποφύγουμε μια κλήση απ’ την τροχαία, ήμαστε λίγο ή πολύ συνένοχοι για το έγκλημα στην Αθηνών – Λαμίας.
