Ακόμη ένα ζήτημα που αναφέρεται συχνά από τον κόσμο είναι η σχέση Εκκλησίας - Κράτους. Είστε υπέρ του διαχωρισμού;
Δεν μπορεί να απαντηθεί μονολεκτικά με ένα ναι ή ένα όχι. Η πολυετής και πολυχρόνια σχέση Εκκλησίας και Πολιτείας, ήδη από το 1830 μέχρι σήμερα, έχει διαμορφώσει ένα πλαίσιο σχέσεως το οποίο αφορά όλους τους χώρους της ελληνικής κοινωνίας και, ως εκ τούτου, καθίσταται θέμα πολυσύνθετο, πολυδιάστατο και αρκετά περίπλοκο. Εξαιτίας ακριβώς αυτής της δυσκολίας απαιτείται διάλογος μεταξύ Εκκλησίας – Πολιτείας, ο οποίος, για να είναι ουσιαστικός, θα πρέπει να εμπνέεται από την αλήθεια και την εμπιστοσύνη.
Η νεολαία της κυβερνητικής πλειοψηφίας ζητά να σταματήσει η προσευχή στα σχολεία. Ποια η γνώμη σας;
Το θέμα της προσευχής δεν είναι θέμα ιδεολογίας και πολιτικής, άλλωστε σήμερα ισχύει η δυνατότητα απαλλαγής από την προσευχή, εφόσον το επιθυμούν και οι γονείς του μαθητού.
Γενικότερα τα τελευταία χρόνια βλέπουμε μια τάση απομάκρυνσης του κόσμου από την Εκκλησία. Ως μητροπολίτης, αλλά και ως καθηγητής, πώς το δικαιολογείτε αυτό, αλλά και πώς μπορεί να αλλάξει;
Δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα ότι εμφανίζεται τάση απομάκρυνσης. Μάλλον το αντίθετο ισχύει και, μάλιστα, με την παρουσία και συμμετοχή νέων. Όμως, ότι η Εκκλησία πρέπει να αλλάξει τον κώδικα επικοινωνίας με τους ανθρώπους, ιδίως με τα νέα παιδιά, είναι απαραίτητο. Αυτό συνεπάγεται ότι ο εκκλησιαστικός λόγος δεν πρέπει να περιορίζεται στο «πρέπει» και στο «μη», αλλά είναι αναγκαίο να αποτελεί μέσο απάντησης στα σύγχρονα υπαρξιακά προβλήματα του ανθρώπου και τις προκλήσεις του σύγχρονου πολιτισμού.
Κάθε μέρα φτάνουν στην Ελλάδα χιλιάδες πρόσφυγες, οι οποίοι τις περισσότερες φορές έχουν ως στόχο να συνεχίσουν το ταξίδι τους στην Ευρώπη. Θεωρείτε ότι η χώρα μας αντιμετωπίζει επαρκώς αυτό το θέμα και τι άλλο θα μπορούσε να γίνει;
Το προσφυγικό και μεταναστευτικό ζήτημα θεωρώ ότι αντιμετωπίζεται μέχρι σήμερα με αρκετή επιπολαιότητα και πειραματισμό, γι’ αυτό και η προσπάθεια επίλυσής του οδηγείται σε αδιέξοδο. Η μη ύπαρξη ενός ουσιαστικού και πραγματικού νομικού πλαισίου, όπως και η έλλειψη ορθολογικής κατανομής και αξιοποίησης των μεταναστών δε βοηθά στην επίλυση των αναφυομένων προβλημάτων. Αν δεν προσέξουμε, σε λίγο καιρό το πρόβλημα από θέμα επιβίωσής τους θα μετατραπεί σε ζήτημα κοινωνικής συμβίωσης με απροσδιόριστες μέχρι στιγμής συνέπειες.
Αποτέφρωση: Πολλοί είναι αυτοί που ζητούν να μην ταφούν, αλλά να αποτεφρωθούν. Είναι κάτι που σας βρίσκει αντίθετο: Αν ναι, γιατί;
Σύμφωνα με τη διδασκαλία της Ορθόδοξης Εκκλησίας, ακόμη και το σώμα μας, όπως και η ψυχή μας, δεν αποτελεί ατομικό κτήμα. Επιπλέον, δε, ο σεβασμός προς την ύλη (σώμα – σάρκα) είναι στοιχείο περί της διδασκαλίας της Εκκλησίας μας για τον άνθρωπο. Γι’ αυτό και ο οποιοσδήποτε καταστροφικός βιασμός της ύλης, ο οποίος πραγματοποιείται υπό το σκεπτικό μιας ατομικιστικής διαχείρισης του σώματος, είναι απορριπτέος και καταδικαστέος από την Εκκλησία.
Είστε αισιόδοξος ότι η Ελλάδα θα καταφέρει να ξεπεράσει την κρίση;
Για την επίλυση της κρίσης απαιτείται η υπέρβαση των μικροπολιτικών επιδιώξεων. Η κοινοβουλευτική συναίνεση, η καταξίωση που πρέπει να αποκτήσει ο πολιτικός κόσμος στη συνείδηση του λαού και η σταθερότητα στις επιλογές, πρέπει να επιτευχθούν, προκειμένου όλα αυτά να αποτελέσουν τις ασφαλιστικές δικλείδες για να επιτευχθεί η επανεκκίνηση της οικονομίας μέσα από τις επενδύσεις. Επιπλέον, απαιτείται η ανάπτυξη πρωτοβουλιών για την υποστήριξη της τοπικής οικονομίας ως πρωτογενούς παράγοντα ανάπτυξης και αποδυνάμωσης της ανεργίας σε τοπικό επίπεδο.