Είναι Απόκριες!
Πολλά από τα έθιμα που επιβιώνουν ακόμη, σε αυτό το ομογενοποιημένο σύμπαν, προέρχονται από πρωτόγονες ιεροπραξίες που η ρίζα τους χάνεται στους αιώνες, από αρχαίες βακχικές τελετές, ενώ άλλα συμβολίζουν την επικράτηση της άνοιξης επί του χειμώνα και την αναγέννηση της φύσης. Είναι τα έθιμα της «ευετηρίας», της ευχής να είναι καλή η χρονιά που έρχεται και τα γεννήματα της γής καλά.
Διαδεδομένη πολύ είναι και η αθυροστομία της Αποκριάς, έτσι όπως αποτυπώνεται σε πλήθος τραγουδιών και πειρακτικά στιχάκια.
Πολλοί, πρώτη φορά τα είδαμε στα "Γαμοτράγουδα" του Φίλιππου Βλάχου και τα ακούσαμε από τη Δόμνα Σαμίου.
Αλλά η παρουσία τους είναι πολύ πιό παλιά και βαθιά.
Σταχυολογούμε μερικά, προς γνώσιν και παραμυθίαν :)
Ένα μουνί και μια ψωλή
Ένα μουνί και μια ψωλή
μαλλί πιαστήκαν’ με μαλλί
Ένα μουνί και μια ψωλή
μαλλί πιαστήκαν’ με μαλλί
κι άρχισε η ψωλή να γνέθει
με μεράκι και με κέφι
-Μία μέσα μία έξω
αχ μουνάκι θα σου πλέξω
κότσο όλες σου τις τρίχες
για να χαίρεσαι που μ΄ είχες
-Άσ’ τον κότσο. Δε μ’ αρέσει
πιο καλά κάνε στη μέση
μια φαρδιά καλή χωρίστρα
κι ύστερα εκεί μέσα γλίστρα
-Αχ μουνί μου μυρωδάτο
πούτσο θες χοντρό βαρβάτο
να σε ανοίξει να σε απλώσει
και να σε διπλολαδώσει
-Άσε πούτσε τη μουρμούρα
κι έλα εδώ που έχω φαγούρα
Γάμα με π’ ανάθεμά σε
Άστα λόγια. Τα έργα πιάσε
-Σήκωσε τα πόδια μούνε
στα βυζιά σου ν’ ακουμπούνε
Κι έρχομαι να σε γαμήσω
Κι από μπρος και από πίσω
-Έτσι μπράβο ψώλαρέ μου
κοίτα τα μεριά μου τρέμουν
έμπα μέσα μου και μείνε
χύνε με και ξαναχύνε…
Η χήρα η Παναγιώτα
Η Παναγιώτα χήρεψε
κι ενώ ποτέ δε γύρεψε
απ’ το Θεό μια χάρη
Στου μακαρίτη τη χρονιά
την έπιασε λιγοθυμιά
για πούτσο παιχνιδιάρη
Ένα χρόνο η Παναγιώτα
Που δεν έβγαλε κιλότα
Νταρντάνα βυζοκωλαρού
Τσαχπινομάτα μπουταρού
Η δόλια η Παναγιώτα
Τα βράδια μόνη ξενυχτά
με τα ποδάρια ανοιχτά
μουσκίδι την κιλότα
Ένα χρόνο η Παναγιώτα
Που δεν έβγαλε κιλότα
Χαϊδεύει μόνη το μουνί
Πόση να κάνει υπομονή
Και πόσο να αντέξει
Τρίβει τα χείλια τα χτυπά
Και το Θεό παρακαλά
Μια πούτσα να της πέψει
Ένα χρόνο η Παναγιώτα
Που δεν έβγαλε κιλότα
Και πιάσαν’ τόπο οι προσευχές
πήγαν ‘να βράδυ δυο ψωλές
χοντρές, μακριές,
με στύση χαλάλι η υπομονή
πλάνταξαν κώλος και μουνί
απ’ το πολύ γαμήσι
Κι από τότε η Παναγιώτα
δεν ξανάβαλε κιλότα…
Η κακογαμημένη
Τρέχουν από την καύλα μου -στα μπούτια- υγρά, ποτάμια
Τρέχουν από την καύλα μου -στα μπούτια- υγρά, ποτάμια
Τι να μου κάνει η πούτσα σου που είναι σαν τη μπάμια
Για να χορτάσει το μουνί θέλει ψωλή γεμάτη
κι απ’ τη η δικιά σου λείπουνε δυο δάχτυλα και κάτι…
Σου στήνομαι στα τέσσερα καίγομαι από τον πόθο
τη χώνεις μες στον κώλο μου μα… ίσα που τη νιώθω
Για να χορτάσει ο κώλος μου θέλει λιγάκι πλάτος
μα εσένα είναι ο πούτσος σου λιανός π’ ανάθεμάτος
Απ΄ τη βραδιά του γάμου μας είδα τη μαύρη τύχη
που βρήκα υποδεκάμετρο ενώ έψαχνα για πήχη
Ενώ άλλα υποσχόσουνα πως θα συμβούν στο στρώμα
Εγώ θυμάμαι να ρωτώ «μπήκε ή όχι ακόμα;»
Άσχημο πράμα το μουνί να ζει μες στην ορφάνια
να ψάχνει για παρηγοριά σε αγγούρια και ραπάνια
Θα φύγω, μια καλή ψωλή όπως τη θέλω να ΄βρω
Να ‘ναι μακριά να ΄ναι χοντρή κι ας είναι κι από μαύρο…
Τράβα κόρη στο χωράφι
Τράβα κόρη στο χωράφι
Τράβα κόρη στο χωράφι
Να μου φέρεις ένα παύλο*
Να μου φέρεις ένα παύλο
Τράβα την ευχή μου να ‘χεις
Διάλεξε τον κόρη να ΄χει
στην κορφή μεγάλη φούντα
στην κορφή μεγάλη φούντα
και χοντρή, χοντρή τη ράχη
Διάλεξε τον πιο μεγάλο
Να ΄χει κόρη λίγα φύλλα
Να ‘χει κόρη λίγα φύλλα
Να ‘ν’ χοντρός κι όταν τα βγάλω
Φέρ’ τον να τον ξεφλουδίσω
Να του βάλω βουτυράκι
Να του βάλω βουτυράκι
Και στον φούρνο να τον ψήσω
*παύλος είναι ο καρπός από το καλαμπόκι σε κάποιες περιοχές της Κρήτης
Τα χειλάκια σου τα ρούσα…
Σήκωσε το φουστάνι σου
Σήκωσε το φουστάνι σου
να δω ανθό γλυκάνισου
του γλυκάνισου τη γλύκα
έχεις μάτια μου για προίκα
Ο ανθός σου δεν το ξέρει
μα όποιος τον κοιτά υποφέρει
Τράβηξε τα μαλλάκια σου
να δω τα δυο χειλάκια σου
τα χειλάκια σου τα ρούσα
θα στα δάγκωνα αν μπορούσα…
θα στ’ ανοίξω εγώ τα χείλη
γλύπτης θα γενώ και σμίλη
Τις Μιγάλες Απούκριες
που ανάβουν οι φωτιές
που ανάβουν οι φωτιές
και ζητούν να βρουν ψωλές
για να σβήσουν οι φωτιές
άναψε και η Χριστίνα
που χ’ να γαμηθεί ένα μήνα,
άναψε κι η Παναγιώτα,
κακαρίζει σαν την κότα
κι ανεβαίνει κατεβαίνει
και την πούτσα δεν χορταίνει.
Μπρε-μπρε-μπρε-το μπουρανί
και τσ’ Χαλατσαινας το μνί.
(Τύρναβος)
Δυο κυράδες κάθονταν έξω
από την πόρτα τους,
από την πόρτα τους,
μια της άλλης έλεγε:
-Έχει ο άντρας σου χοντρή;
-Έχει και παράχ’ μωρή!
-Δεν μου την εδανείζεις;
-Καποιανής τη δάνεισα
και μου την αρρώστησε
κ’ είδαμεν και πάθαμεν
για να την γιατρέψουμε.
Δώκαμεν και γιατρικά
δώδεκα καλάθια αυγά
κ’ έξη οκάδες βούτυρο
όσο να την δούμε ορθή
σαν αγγούρι τρυφερό.
(Ήπειρος)
Σαράντα μ'νιά μι κύκλουσαν τον πούτσο να μου φάνι.
Κι ο πούτσος μου καμαρουτός τ' αρχίδια του ρουτάει:
-Τί λέτ' εσείς αρχίδια μου μπορώ να τα γαμήσου;
-Να τα γαμήσεις πούτσκαρη κ' ιμείς να σε βοηθούμι
να αφήσεις μέρος κι για μας λίγο μέσα να μπούμι.
(Ήπειρος)
0 σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου
Οι όροι χρήσης που ισχύουν για τη δημοσίευση των σχολίων, έχουν ως εξής:
- Σχόλια τα οποία είναι υβριστικά ή περιέχουν χαρακτηρισμούς ή ανώνυμες καταγγελίες που δεν συνοδεύονται από αποδείξεις θα αφαιρούνται από τα Προμαχιώτικα Νεα .
- Τα Προμαχιώτικα Νέα διατηρούν το δικαίωμα να αφαιρέσουν οποιοδήποτε σχόλιο θεωρούν ότι εμπίπτει στις παραπάνω κατηγορίες.
- Τα Προμαχιώτικα Νέα δεν παρεμβαίνουν σε καμία περίπτωση για να αλλοιώσουν το περιεχόμενο ενός σχολίου.
- Τα σχόλια αναγνωστών σε καμιά περίπτωση δεν αντιπροσωπεύουν τα Προαχιώτικα Νέα.
- Με την αποστολή ενός σχολίου αυτόματα αποδέχεστε τους όρους χρήσης .
H συντακτική ομάδα των Προμαχιώτικων Νέων.