Η αυτονομία του παιδιού αποτελεί μία από τις πιο σημαντικές συνθήκες στη διαδικασία της ψυχοσυναισθηματικής ανάπτυξής του.
Ο κάθε γονέας έχει ως επιθυμία να μεγαλώσει υγιείς, αυτόνομους, ανεξάρτητους ενήλικες που να πατούν γερά στις προσωπικές τους βάσεις. Πολλές φορές, όμως η πορεία της αυτονομίας του παιδιού δεν είναι τόσο ιδανική όσο φαντάζει.
Τα παιδιά από τη γέννησή τους βασίζονται αποκλειστικά στους γονείς τους για να καλύψουν ανάγκες τόσο βιολογικές όσο και συναισθηματικές. Ακόμη, η αυτονομία είναι ανάλογη της ηλικίας που έχει το παιδί.
Στη βρεφική ηλικία το βρέφος είναι απόλυτα εξαρτημένο από τη μητέρα του. Είναι αυτή που ικανοποιεί την ανάγκη του για επιβίωση, φαγητό, φροντίδα, προστασία. Όσο μεγαλώνει, όμως το παιδί, είναι σε θέση πλέον να φροντίζει τον εαυτό του, χωρίς παράλληλα να σταματάει η ανάγκη του για αγάπη, φροντίδα και υποστήριξη από τους γονείς του.
Στην εφηβεία, όπου συμβαίνουν και οι περισσότερες αλλαγές στο άτομο, τόσο σε σωματικό όσο και σε ψυχολογικό επίπεδο, αρχίζει η ολοένα και μεγαλύτερη ανεξαρτητοποίηση από τους γονείς, οδηγώντας το παιδί στην ανεξαρτησία και προετοιμάζοντας το για τις ανάγκες και τις απαιτήσεις της ενήλικης ζωής.
Όσο εύκολη και φυσιολογική και αν φαίνεται αυτή η πορεία αυτονομίας, πολλές φορές και ασυνείδητα μάλιστα σαμποτάρεται από τους ίδιους τους γονείς από την ανάγκη τους για υπερπροστασία και για διατήρηση του ελέγχου.
Πώς μπορώ να κάνω το παιδί μου αυτόνομο;
Σημαντικός παράγοντας προς την απόκτηση αυτονομίας είναι η εμπιστοσύνη που δείχνει ο γονέας στις ικανότητες του παιδιού του. Εμπιστοσύνη σε μικρά, απλά πράγματα όπως το να τρώει μόνο του ή να πηγαίνει μόνο του στη τουαλέτα. Απλά πράγματα που στα μάτια των παιδιών αν δεν τα δοκιμάσουν μόνα τους φαντάζουν τόσο δύσκολα.
Με το να φοβάται ο γονιός ότι το παιδί δεν θα τα καταφέρει, περνάει στο ίδιο ασυνείδητα τη πεποίθηση πως είναι ανίκανο να τα καταφέρει. Είναι απαραίτητο να επιτρέπεται στο παιδί να δοκιμάζει να κάνει πράγματα μόνο του ακόμη και αν αποτύχει.
Για παράδειγμα, μπορεί ένα παιδί να θέλει να ντυθεί μόνο του. Είναι καλό να το αφήσουμε να το κάνει. Αν δυσκολευτεί κατά τη διάρκεια, μπορεί ο γονιός να παρέμβει και να του εξηγήσει πως αυτό είναι φυσιολογικό, να το βοηθήσει στη συνέχεια του ντυσίματος και τέλος να το επιβραβεύσει για την προσπάθειά του.
Ένας ακόμη σημαντικός παράγοντας είναι να παραμένει ο γονιός ένας ‘’αόρατος’’ υποστηρικτής χωρίς να νιώθει το παιδί ότι το πνίγει. Τα παιδιά δεν θέλουν να νιώθουν πως τα παρατηρείς σε κάθε τους κίνηση. Είναι καλό να μη βιαζόμαστε να κάνουμε αρνητική κριτική στα λάθη. Να λέμε ‘’ναι’’ στα λάθη των παιδιών. Η αξίας αυτών είναι μαγική. Μέσω των λαθών το παιδί μαθαίνει να αποκτά την έννοια της ευθύνης και της υπευθυνότητας που εμπεριέχει η κάθε πράξη του.
Ένα εξίσου σημαντικό βήμα προς την αυτονομία είναι να συμμετέχει ενεργά το παιδί στις οικογενειακές δουλειές και δραστηριότητες (π.χ. προετοιμασία μεσημεριανού τραπεζιού). Το μόνο που χρειάζεται είναι να γνωρίζει το παιδί τι συγκεκριμένα έχει να κάνει, να έχει έναν στόχο τη φορά.
Απαραίτητη είναι και η ελευθερία επιλογής που δίνεται στο παιδί. Για παράδειγμα, παροτρύνουμε το παιδί να διαλέξει τι ρούχα θέλει να φορέσει , με τι παιχνίδι θέλει να παίξει. Επιβραβεύουμε το παιδί για κάτι που παίρνει την πρωτοβουλία να κάνει μόνο του και δεν το επιπλήττουμε. Μη ξεχνάμε πως η επιβράβευση δεν αφορά μόνο πτυχία, βαθμούς και βραβεία.
Μαθαίνω να ζητάω συγγνώμη από το παιδί. Συγγνώμη αν δεν αναγνωρίστηκε μία συμπεριφορά του ως σωστή, συγγνώμη αν το μαλώσαμε. Τα παιδιά έχουν μιμητική συμπεριφορά. Μαθαίνουν να συγχωρούν και να ζητούν συγχώρεση και τα ίδια.Μιλάμε στα παιδιά με τέτοιο τρόπο που να μεταδίδει σεβασμό για τις σκέψεις και τα συναισθήματά τους. Ενισχύεται με αυτόν τον τρόπο η αυτοπεποίθησή τους και παίρνουν πιο εύκολα πρωτοβουλία.
Ας κατανοήσουμε πως είναι δύσκολη πρόκληση για κάθε γονιό από τη μία να είναι αυτός που θα παρέχει ασφάλεια και σταθερότητα, και από την άλλη να προσπαθεί να συμβάλλει στην ανεξαρτητοποίηση του παιδιού.Ας επιτρέψουμε στα παιδιά μας να γνωρίσουν τον κόσμο με τα δικά τους μάτια.
Ας είμαστε δίπλα τους σε κάθε δύσκολο ή εύκολο ερώτημα που θα κληθούμε να απαντήσουμε. Ας ξεχάσουμε για λίγο και τον δικό μας ενήλικο εαυτό και ας επιστρέψουμε λίγο στα παιδικά μας χρόνια. Ποια συμπεριφορά θα θέλαμε να έχουμε εμείς από τους γονείς μας; Αυτομάτως θα απαντηθούν πολλά ερωτήματα και φόβοι.
Γράφει η Γεωργία Χριστίνα Κανελλοπούλου
Ψυχολόγος - Οικογενειακή Σύμβουλος
Πηγή: thepsytrap.gr
0 σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου
Οι όροι χρήσης που ισχύουν για τη δημοσίευση των σχολίων, έχουν ως εξής:
- Σχόλια τα οποία είναι υβριστικά ή περιέχουν χαρακτηρισμούς ή ανώνυμες καταγγελίες που δεν συνοδεύονται από αποδείξεις θα αφαιρούνται από τα Προμαχιώτικα Νεα .
- Τα Προμαχιώτικα Νέα διατηρούν το δικαίωμα να αφαιρέσουν οποιοδήποτε σχόλιο θεωρούν ότι εμπίπτει στις παραπάνω κατηγορίες.
- Τα Προμαχιώτικα Νέα δεν παρεμβαίνουν σε καμία περίπτωση για να αλλοιώσουν το περιεχόμενο ενός σχολίου.
- Τα σχόλια αναγνωστών σε καμιά περίπτωση δεν αντιπροσωπεύουν τα Προαχιώτικα Νέα.
- Με την αποστολή ενός σχολίου αυτόματα αποδέχεστε τους όρους χρήσης .
H συντακτική ομάδα των Προμαχιώτικων Νέων.