Δεν έχω παράπονο, ερεθίσματα για να γράφω τέτοια θέματα έχω συχνά. Ίσως γι’ αυτό αποφεύγω να βγαίνω σε παραδοσιακές εκδηλώσεις πολύ συχνά.
Αρθρογράφος: Ελένη-Ρεβέκκα Στάιου
Την προηγούμενη Τετάρτη πήγαμε η παρέα να δούμε δύο πολύ γνωστούς χορευτές και έναν εξαιρετικά γνωστό μουσικό από διαφορετικές περιοχές της Ελλάδος να προσπαθούν να ταιριάξουν δύο φαινομενικά αταίριαστα ακούσματα που όμως όταν συνδυάστηκαν ήταν πραγματικά εξαιρετικά. Έτσι θα έπρεπε να πάει όλη η παράσταση και όχι μόνο τα τελευταία 15 λεπτά.
Αυτό που ήταν έντονο, και από την επιλογή του χώρου αλλά και από την παρουσίαση είναι η…λύσσα να γίνει η παράδοση πιο προσιτή σε όλους. Αυτό μπορεί να παρατηρηθεί σε πολλές από τις νέες παραστάσεις. Το πρόβλημα είναι όμως ότι η παράδοση που παρουσιάζουν ώστε να γίνει πιο προσιτή δεν είναι παράδοση.
Δεν είναι για δύο λόγους.
Αρχικά, πολλοί λένε ότι κάνουν λαογραφία και παράδοση και υπάρχει μεγάλη κουβέντα για το τι είναι το ένα και τι είναι το άλλο. Κάποιοι λένε ότι η παράδοση δεν είναι στάσιμη και αλληλεπιδρά με το περιβάλλον της. Μπορεί και να ισχύει, αλλά το νέο «προϊόν» μετά από πόσο καιρό γίνεται παράδοση και μπορεί να καταγραφεί από την λαογραφία; Και επίσης, η λαογραφία έχει ως στόχο την καταγραφή των παραδόσεων, των ηθών και των εθίμων και την αναπαραγωγή τους έτσι όπως ακριβώς ήταν στην προσπάθεια διατήρησής τους. Άρα αν κάποιος αυτοσχεδιάζει (όπως λέει) πάνω στην παράδοση και κατά συνέπεια την αλλάζει, κάνει παράδοση ή κάνει κάτι άλλο; Γιατί αυτό που είδαμε εκείνο το βράδυ, δεν ήταν παράδοση. Σίγουρα, η τεχνική ήταν εξαιρετικά υψηλού επιπέδου και το ταλέντο των χορευτών δεν μπορούσε κάποιος να μην το δει, αλλά αυτό δεν τους κάνει αυτόματα παραδοσιακούς. Πώς κάνεις λοιπόν μια παράδοση προσιτή όταν στην ουσία δεν την παρουσιάζεις σωστά; Αν θες να δημιουργήσεις μια δική σου παράδοση είναι θεμιτό και όμορφο, αλλά δεν χρειάζεται να την ονομάσεις παράδοση και λαογραφία για να τραβήξεις κόσμο και να σχηματίσεις μια λάθος εικόνα.
Ένα άλλο μεγάλο λάθος, το οποίο δεν παρατήρησα μόνο τότε αλλά και σε πολλές άλλες περιπτώσεις είναι η λάθος αντίληψη του παραδοσιακού χορού από τους χορευτές. Δεν είμαι λαογράφος, δεν είμαι….σπουδαγμένη πάνω σε αυτό το θέμα, αλλά οι παραδοσιακοί χοροί δεν ήταν μόνο για γλέντια και χαρές αλλά ήταν κομμάτι κάθε στιγμής στη ζωή των ανθρώπων, από τον γάμο μέχρι τις κηδείες και την ξενιτιά. Δεν ήταν ευκαιρία για τον κάθε χορευτή να ξεχωρίσει από τον κύκλο και να δείξει πόσο γαμάτος είναι στις φιγούρες που έμαθε παπαγαλία από ένα βιντεάκι (όπως γίνεται τώρα).
Ο παραδοσιακός χορός είναι… «ομαδικό άθλημα». Δεν έχει νόημα να είσαι καλός μόνο εσύ και να φανείς μπροστά, να φανείς ωραίος, γιατί αν ο κύκλος από πίσω σου σέρνεται κανενός βλέμμα δεν θα κάτσει σε σένα ή κανένας δεν θα θυμηθεί πόσο καλά χόρεψες. Αυτό το ψώνιο πολλών να φανούν στον παραδοσιακό χορό, είτε είναι άντρες με τα πολλά χτυπήματα/τσαλίμια/μαγκιά είτε γυναικών με όλα τα γνωστά φτιασίδια και την έπαρση, απομακρύνει τον χορευτή από την ομάδα του αλλά και από το κοινό που τον βλέπει, καθώς δεν παρουσιάζει καν κάτι το παραδοσιακό. Εγώ τουλάχιστον στα χωριά μου δεν τα έχω δει πουθενά αυτά και ειδικότερα σε φωτογραφίες των παππούδων μου…
Έχουμε χάσει το νόημα. Βλέπουμε την παράσταση, στηνόμαστε στην σκηνή, φτιάχνουμε τον εαυτό μας σαν ηθοποιοί ενώ θα έπρεπε να αφεθούμε και να προσπαθήσουμε να νοιώσουμε όπως ένοιωθαν οι γέροντες που χόρευαν αυτόν τον ίδιο χορό στην εποχή τους. Το κάναμε εμπόριο, το κάναμε ανταγωνισμό και ο χορός αντί να μας ενώνει, μας χωρίζει. Μπράβο μας. Τα βήματα ενός χορού είναι μόνο το 1/3 του δρόμου. Τα υπόλοιπα 2/3 είναι το σωστό ύφος, το ύφος της περιοχής που λένε οι δάσκαλοι. Και αυτό προφανώς δεν μπορεί να αποκτηθεί όταν όλα τα χορεύεις σαν κακός ηθοποιός.
Καταλαβαίνω ότι μπορεί να είμαι περίεργη και απόλυτη. Αλλά μετράω αισίως 23 (πάω στα 24) χρόνια στον παραδοσιακό χορό και ήμουν ιδιαιτέρως τυχερή να έχω καλούς δασκάλους και πολλές εμπειρίες ώστε να σχηματίζω άποψη. Αρκετοί δεν θα συμφωνούν μαζί μου, κανείς δεν μπορεί να έχει απόλυτο δίκιο ή άδικο, αλλά ρε παιδιά κάποια πράγματα βγάζουν μάτι. Και δεν υπάρχει τίποτα χειρότερο από το να χορεύεις εσύ πάνω στην σκηνή και από κάτω κάποιος που ξέρει (και καταλαβαίνει τι βλέπει) να γελάει μαζί σου.
ΣΧΕΤΙΚΟ...http://promahi-nea.blogspot.gr/2013/07/blog-post_4830.html
ΠΗΓΗ...http://www.neolaia.gr
0 σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου
Οι όροι χρήσης που ισχύουν για τη δημοσίευση των σχολίων, έχουν ως εξής:
- Σχόλια τα οποία είναι υβριστικά ή περιέχουν χαρακτηρισμούς ή ανώνυμες καταγγελίες που δεν συνοδεύονται από αποδείξεις θα αφαιρούνται από τα Προμαχιώτικα Νεα .
- Τα Προμαχιώτικα Νέα διατηρούν το δικαίωμα να αφαιρέσουν οποιοδήποτε σχόλιο θεωρούν ότι εμπίπτει στις παραπάνω κατηγορίες.
- Τα Προμαχιώτικα Νέα δεν παρεμβαίνουν σε καμία περίπτωση για να αλλοιώσουν το περιεχόμενο ενός σχολίου.
- Τα σχόλια αναγνωστών σε καμιά περίπτωση δεν αντιπροσωπεύουν τα Προαχιώτικα Νέα.
- Με την αποστολή ενός σχολίου αυτόματα αποδέχεστε τους όρους χρήσης .
H συντακτική ομάδα των Προμαχιώτικων Νέων.