Σήμερα είναι μια δραματική ημέρα. Ίσως χειρότερη από τη χθεσινή. Από τις χειρότερες της ζωής μου. Χθες, απλώς έβλεπα το έργο να συμβαίνει δεν το είχα συνειδητοποιήσει. Κατά τις 12 το μεσημέρι, άκουσα τον θυελλώδη άνεμο να σαρώνει την πόλη και λέω «όχι ρε γαμώτο. Ήρθε. Και είναι και χειρότερος από ό,τι περίμενα». Και όσοι ασχολούμαστε, ξέρουμε καλά τι σημαίνει αυτό: ΣΙΓΟΥΡΕΣ ΠΥΡΚΑΓΙΕΣ. Το φωνάζαμε μέρες τώρα. Σίγουρες πυρκαγιές, ακόμη κι αν δεν υπήρχε ούτε ένας άνθρωπος σε αυτήν την χώρα. Θα δείτε γιατί.
Πέρασα όλο μου το βράδυ, σκεπτόμενος πώς είναι εκεί που κυκλοφορείς αμέριμνος, ξαφνικά να γεμίζει ο τόπος καπνούς και φωτιές κι εσύ να εγκλωβίζεσαι λίγα μέτρα από τη θάλασσα, μέσα στο αυτοκίνητό σου, προσπαθώντας να ξεφύγεις, χωρίς να ξέρεις πώς στο διάολο προέκυψε όλο αυτό και προς τα πού πηγαίνει. Να έχεις δίπλα σου το νερό και να καίγεσαι.
Σκεφτόμουν το γεγονός ότι το ενδεχόμενο να πάω για μπάνιο στο Ζούμπερι, χθες που είχα μια πολύ δύσκολη εργασιακά ημέρα και η θάλασσα με χαλαρώνει, ήταν εξίσου πιθανό με το να πάω απλώς για έναν καφέ. Σκέφτηκα πως άλλοι σαν εμένα θα πήγαν τελικά και θα βρέθηκαν στο λάθος μέρος, την λάθος στιγμή. Θα έζησαν τον εφιάλτη και εν τέλει κατά τύχη θα επιβίωσαν, ή απλώς θα πέθαναν με φρικτό τρόπο. Όσοι είδαν τη φρίκη και έζησαν, θα κουβαλούν αυτές τις μνήμες μια ολόκληρη ζωή.
Η χθεσινή ημέρα ήταν τραγική και το μέγεθος της τραγωδίας, δεν το έχουμε ακόμη συνειδητοποιήσει. Παρόλο που δεν έχω συνέλθει από το σοκ, θέλω να προλάβω να τα γράψω αυτά, προτού αρχίσουν τα τηλεδικαστήρια, ο τηλεθρήνος, τα copy-paste δελτία ειδήσεων με τις φράσεις κλισέ και ο κανιβαλισμός των πτωμάτων από την κυβέρνηση, τα πολιτικά κόμματα, δημοσιογράφους και λοιπούς κόρακες.
Θέλω να τα γράψω προτού ξεκινήσει ο ίδιος φαύλος κύκλος “ειδησεογραφίας” και διαμόρφωσης της κοινής γνώμης, που σταδιακά θα μας απομακρύνει από την αναζήτηση της αλήθειας, το να γίνουμε σοφότεροι από κάποιο γεγονός, το να μην κάνουμε τα ίδια λάθη, ξανά και ξανά.
Αυτό είναι πιο τραγικό και από το ίδιο το γεγονός, διότι μας οδηγεί με μαθηματική ακρίβεια, στο επόμενο τραγικό γεγονός, διότι στερεί την συλλογική μας ωρίμανση. Και τέλος, αυτό που θα προσπαθήσει η κυβέρνηση να πράξει, είναι να στρέψει τον θυμό και την αγανάκτηση του κόσμου προς την κατεύθυνση που τη συμφέρει.
Αυτή η πρόστυχη διαδικασία που ενίοτε μπορεί να λάβει μακιαβελικό χαρακτήρα, είναι το χειρότερο. Το έχουμε ξαναδεί. Δεν θα ήθελα να πεθαίνω εγκλωβισμένος στο Μάτι (του κυκλώνα), γνωρίζοντας ότι από το απανθρακωμένο μου πτώμα, θα τραφούν όλοι αυτοί οι κόρακες.
Γι αυτό, θέλω να την προλάβω αυτή τη διαδικασία, να την αποδομήσω και να την αντιστρέψω κι ας έχει ο λόγος μου μικρή δύναμη. Κάνει καλό στην ψυχική μου υγεία, κάνει καλό στην αντίληψή μου και εν τέλει θέλω να κάνει καλό και στη δική σας, ακόμη κι αν δεν συμφωνείτε με κάποιο συμπέρασμα.
Μακάρι να μην συμφωνείτε. Το ζητούμενο δεν είναι η συμφωνία, αλλά να αλλάξει ο τρόπος σκέψης και η διαδικασία. Τέλος, τα γράφω όλα αυτά, με το θάρρος του ανθρώπου που κάθε φορά που πηγαίνει μια εκδρομή, μαζεύει τα σκουπίδια του, έχει κάνει εθελοντική δασοφύλαξη και σέβεται τη φύση και τα πλάσματα όπως σέβεται τον ίδιο του τον εαυτό.
Το λάθος μέρος, τη λάθος στιγμή;
Κάθε φορά που συμβαίνει μια τραγωδία, είναι η “κούφια η ώρα” που φταίει. Η “κακιά στιγμή”. Δηλαδή, ένα γεγονός το οποίο θα ερχόταν ούτως ή άλλως, νομοτελειακά. Η μοίρα μας η ίδια. “Όποιου του μέλλει να πνιγεί (ή μάλλον να καεί εν προκειμένω), ποτέ του δεν πεθαίνει”.
Τί θα σκεφτόσασταν και τί θα νιώθατε όμως, εάν σας έλεγα ότι λόγω ενασχόλησης, είμαι σε θέση να γνωρίζω πως το χθεσινό γεγονός (η λάθος στιγμή δηλαδή), ήταν απολύτως αναμενόμενο τη χθεσινή ημέρα; Ότι υπάρχουν μαθηματικά μοντέλα πρόβλεψης του κινδύνου πυρκαγιάς αλλά και εξάπλωσής της τα αποτελέσματα των οποίων είναι ελεύθερα διαθέσιμα;
Ότι όσοι ασχολούμαστε με την πρόγνωση του καιρού, κοιτούσαμε με τρόμο και δέος την χθεσινή ημέρα και παρακαλούσαμε να πέσουν έξω οι προβλέψεις φωνάζοντας στο χάος του διαδικτύου εδώ και μέρες, ΠΡΟΣΟΧΗ ΣΤΙΣ ΠΥΡΚΑΓΙΕΣ ΤΗ ΔΕΥΤΕΡΑ;
(Κάθε φωτιά για να ξεκινήσει και κυρίως για να επεκταθεί χρειάζεται 3 πράγματα: Οξυγόνο, καύσιμη ύλη, θερμότητα. Η θερμότητα υπάρχει: 35-40 βαθμοί κελσίου και μάλιστα με χαμηλή σχετική υγρασία. Η καύσιμη ύλη, η καλύτερη: Δάση πεύκης, δείτε παρακάτω γιατί. Προσφορά οξυγόνου: Άνεμοι εντάσεως έως και 100km/h (πολύ παραπάνω από το αναμενόμενο των 60-70km/h).
Τί θα σκεφτόσασταν και τι θα νιώθατε, εάν σας έλεγα ότι τα Μεσογειακά οικοσυστήματα καίγονται από καιρού εις καιρόν; Ότι ακόμη κι αν ο άνθρωπος δεν παρέμβει είτε άμεσα (εμπρησμός εκ προθέσεως ή εξ αμελείας), είτε έμμεσα (λόγω της γενικότερης δραστηριότητάς του), το δάσος και ειδικότερα τα πευκοδάση είναι στην κυριολεξία καταδικασμένα στο να καούν, ως μέρος της φυσικής τους αναγέννησης;
Θα το πω με άλλα λόγια: Τα πευκοδάση, όταν βρίσκονται σε πλήρη ωριμότητα και στρεσαριστούν λόγω ιδιαίτερα θερμών συνθηκών, αυταναφλέγονται (διαβάστε σχετικά εδώ). Επιπλέον, ένα δάσος αποτελούμενο αποκλειστικά από πεύκα, είναι απλούστατα το τελευταίο στάδιο ανάπτυξής του, υποδηλώνοντας παρακμή.
Με βάση αυτή τη διαθέσιμη γνώση, πόσο έξυπνο είναι να χτίζει ο άνθρωπος μέσα σε πευκοδάση δημιουργώντας μόνος του το δεύτερο χαρακτηριστικό της τραγωδίας, το λάθος μέρος; Πόσο έξυπνο είναι επίσης το να έχει φυτέψει όλη την Αττική πεύκα (διότι δεν είναι αυτοφυής βλάστηση), ενώ η φυσική της βλάστηση ήταν, για χιλιάδες χρόνια, οι ελιές, τα αμπέλια, οι συκιές, τα φρύγανα και το μακκί;
Ας περάσουμε τώρα και στο τρίτο χαρακτηριστικό μιας τραγωδίας: Τον υπαίτιο. Πριν αρχίσουμε να κυνηγάμε τρελούς πυρομανείς με στουπιά που αλωνίζουν τα δάση, πράκτορες του Ερντογάν, πράκτορες κάθε είδους που επιδιώκουν την αποσταθεροποίηση της χώρας, μεγάλα οικονομικά συμφέροντα, “οικοπεδοφάγους”, ιπτάμενα κουκουνάρια ή ακόμη και εξωγήινους, θα σας παραπέμψω στα στοιχεία της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας.
Καθημερινά στη χώρα μας, σημειώνονται δεκάδες δασικές πυρκαγιές κατά τη θερινή περίοδο. Το μαθαίνουμε ποτέ; Όχι. Το μόνο που μαθαίνουμε είναι, εάν κάποια από αυτές λάβει μεγάλες διαστάσεις. Ενδεικτικά: 29 Δασικές πυρκαγιές στις 20 Ιουλίου, 30 Δασικές πυρκαγιές στις 21 Ιουλίου, 39 Δασικές Πυρκαγιές στις 22 Ιουλίου και 47 στις 23 Ιουλίου.
Εάν λοιπόν κάποιος γενικότερα κάνει μια στατιστική αριθμού πυρκαγιών και θερμοκρασίας, θα διαπιστώσει ότι τα μεγέθη αυτά, συσχετίζονται σ’ ένα μεγάλο βαθμό! Εκτός από την αυτανάφλεξη, που συμβαίνει κυρίως σε ακραίες συνθήκες, έχουμε κι άλλα αίτια:
1. Τα σκουπίδια που είναι πεταμένα παντού στα δάση και ιδίως πλαστικά και γυάλινα μπουκάλια: Όταν ο ήλιος βρεθεί σε συγκεκριμένη θέση, ακόμη κι αν δεν κάνει ιδιαίτερη ζέστη, το μπουκάλι μπορεί να λειτουργήσει ως μεγενθυντικός φακός και να βάλει φωτιά μέσα σε λίγα λεπτά στα ξερόχορτα. Οι καιρικές συνθήκες, αναλαμβάνουν τα υπόλοιπα μετά. Η φωτιά μπορεί να σβήσει επιτόπου σε λίγα λεπτά, ή να κάψει τη μισή Αττική σκοτώνοντας δεκάδες κόσμου.
2. Αναμμένα τσιγάρα.
3. Το κακοσυντηρημένο δίκτυο της ΔΕΗ (μεγάλες πυρκαγιές στη χώρα είχαν αυτό το αίτιο, με πιο χαρακτηριστική την περίπτωση της Πάρνηθας).
4. Ανθρώπινες δραστηριότητες: Μπάρμπεκιου στο αυθαίρετο, φωτιές μελισσουργών (περίπτωση Υμηττού), τα κόλλυβα που βράζει η γιαγιά έξω (περίπτωση Ηλείας), εργασίες ηλεκτροσυγκόλλησης (περίπτωση νότιας Εύβοιας). Πίσω από τις περισσότερες μεγάλες πυρκαγιές, θα βρείτε τέτοιες αιτίες. Λίγες είναι πραγματική δολιοφθορά.
5. Άλλες φωτιές μπαίνουν εσκεμμένα: Περιοχή ΗΔΗ χαρακτηρισμένη ως αιολικό πάρκο, καίγεται, ως η γρηγορότερη μέθοδος αποψίλωσης. Το ίδιο, για τοποθέτηση φωτοβολταϊκών.
6. Ο κατάλογος αιτίων, είναι τεράστιος. Τη στιγμή που γράφονται αυτές οι γραμμές, ή τη στιγμή που τις διαβάζετε, όλοι αυτοί οι επίδοξοι εμπρηστές εργάζονται για την καταστροφή της χώρας.
Κύριε πρωθυπουργέ
Δεδομένων όλων των παραπάνω, η δουλειά πρακτόρων και λοιπών ασύμμετρων απειλών είναι μάλλον περιττή σε μέρες όπως η χθεσινή. Ίσως η λεκτική ακροβασία του Βύρωνα Πολύδωρα περί “στρατηγού ανέμου”, να είναι μια περισσότερο εύστοχη και εξυπνότερη, λεκτική ακροβασία.
Ίσως επίσης, θα έπρεπε να μάθετε να ξεχωρίζετε την διαφορά μεταξύ διεύθυνσης και κατεύθυνσης του ανέμου προτού συντονίσετε οποιαδήποτε επιχείρηση, διότι αυτά τα δύο είναι εντελώς αντίθετα μεταξύ τους: Ο άνεμος χθες δεν είχε κατεύθυνση (όπως είπατε στις δηλώσεις σας), αλλά διεύθυνση Δυτική/Βορειοδυτική. Ερχόταν από τα Δυτικά/Βορειοδυτικά και κατευθυνόταν προς τα Ανατολικά/Νοτιοανατολικά.
Το γεγονός ότι για ακόμη μια φορά δεν σκέφτεστε προς τη σωστή… κατεύθυνση, φαίνεται ήδη από την πρώτη σας συνέντευξη. Ελπίζω να ήταν απλώς μια περίπτωση δυσλεξίας και από το να ψάχνετε ασύμμετρες απειλές, να στραφείτε προς τη… διεύθυνση του προβλήματος:
Ελπίζω να δω από εσάς, προσωπικά, αλλά και τους υπόλοιπους που αποκαλείτε κυβέρνηση και ασκείτε εξουσία, συγκεκριμένες πρωτοβουλίες όπως:
1. Αυστηρές ποινές και κατεδάφιση ΟΛΩΝ των αυθαίρετων κτιρίων. ΟΛΩΝ. Δεν είναι δυνατόν να διασπώνται πυροσβεστικές δυνάμεις, για να σώσουν τέτοια κτίσματα.
2. Απαγόρευση οικοδόμησης εντός των πευκοδασών.
3. Κτηματολόγιο.
4. Αλλαγή νομικού πλαισίου για τους εμπρησμούς, με αυστηροποίηση των ποινών μέχρι και ισόβια κάθειρξη για απόπειρα ανθρωποκτονίας, ή ανθρωποκτονία εκ προθέσεως ή εξ αμελείας.
5. Στελέχωση της Πολιτικής Προστασίας με επιστημονικό προσωπικό, εκμεταλλευόμενοι όλες τις σύγχρονες τεχνολογίες, που είναι διαθέσιμες ακόμη και δωρεάν. Αναδιοργάνωση όλης της υπηρεσίας από την αρχή. Η χώρα μας έχει εξαιρετικούς επιστήμονες, που εν τέλει φεύγουν για να σώσουν τα δάση άλλων χωρών.
Αυτή τη στιγμή, σε άλλες χώρες, είναι δυνατόν να γνωρίζουν ανά πάσα στιγμή τον κίνδυνο εμφάνισης πυρκαγιάς και τις προοπτικές εξάπλωσής της. Δεν είναι δυνατόν να κάνετε σύσκεψη και να βλέπετε με περισπούδαστο ύφος, ΑΥΤΟΥΣ τους χάρτες στην οθόνη, που είναι γενικοί μετεωρολογικοί χάρτες που τους έχουν οι άνθρωποι από το 1950 και χρησιμοποιούνται για άλλο σκοπό χωρίς να προσφέρουν καμία ουσιαστική βοήθεια.
6. Κατάρτιση σχεδίων έκτακτης ανάγκης για κάθε περιοχή. Δεν είναι δυνατόν να πεθαίνουν εγκλωβισμένοι άνθρωποι στα οχήματά τους, επειδή προκλήθηκε… μποτιλιάρισμα. Όχι, δεν το δέχομαι. Μελετήστε το πρόβλημα. Ασχοληθείτε και, γιατί όχι, εξαναγκάστε μερικούς σε παραίτηση. Εγώ, σας δίνω μερικές ιδέες μόνο. Και να σας πω και κάτι άλλο: Κάποια από αυτά, έχουν πολιτικό κόστος. Το κόστος που θα πληρώσετε όμως τώρα, είναι πολλαπλά μεγαλύτερο.
Αγαπητοί συγκάτοικοι αυτής της χώρας
Κατανοώ τον πόνο σας. Ο άνθρωπος όταν πονάει, θα πει πράγματα παράλογα, θα βρίσει Θεούς και δαίμονες και όλα συγχωρεμένα είναι. Αν και αμφιβάλλω να διαβάσατε αυτό το κείμενο, ή να φτάσατε ως εδώ, εύχομαι τουλάχιστον την επόμενη ή μεθεπόμενη ημέρα, να σας βρει λίγο σοφότερους.
Τα δεδομένα τα γνωρίζετε, κι αν δεν τα γνωρίζετε, δεν χρειάζεται να βγάλετε το πανεπιστήμιο για να τα μάθετε. Το διαδίκτυο, δεν είναι μόνο το facebook. Υπάρχει μια μαγική μπάρα, επάνω στον φυλλομετρητή σας (chrome, firefox, edge κτλ), που εάν ρωτήσεις οτιδήποτε, θα σου βγάλει αποτέλεσμα. Μαγικό ε;
Είναι η σύγχρονη βιβλιοθήκη της Αλεξάνδρειας. Επιβεβαιώστε τα παραπάνω που λέω. Διαψεύστε τα. Ασχοληθείτε και μην μηρυκάζετε την πολιτική προπαγάνδα, της αρλούμπες κακοπληρωμένων και αμόρφωτων δημοσιογράφων, μη γίνεστε κομμάτι αυτού του συστήματος. Είναι πραγματικά θλιβερό να βλέπω τέτοια γραπτά στο facebook. Και πιστέψτε με, είδα πολλά:
Εφόσον στην Ελλάδα, όλοι ξέρουμε και μπορούμε να κάνουμε τα πάντα ας τα κάνουμε τουλάχιστον σωστά: Όταν στήνουμε αυτοσχέδιες δίκες, ανακρίσεις και αποδίδουμε ευθύνες, ας έχουμε υπόψιν μας ένα πράγμα: Κάθε φόνος έχει κι ένα κίνητρο.
Σκεφτείτε να ήσασταν ένας εργολάβος οικοδομών, ή μεσίτης: Θα είχατε ποτέ καμία ελπίδα να μοσχοπουλήσετε ένα οικόπεδο ή μια μεζονέτα, σε μια κατάμαυρη από τη φωτιά περιοχή; Σκεφτείτε να ψάχνετε να αγοράσετε ένα εξοχικό. Η να ψάχνετε ένα οικόπεδο να χτίσετε. Θα χτίζατε ποτέ σε ένα καμένο μέρος; Εγώ πάντως όχι. Δεν θα μου άρεσε.
Γνωρίζετε το γεγονός ότι από το 2010 και μετά, κάθε περιοχή που καίγεται κηρύσσεται αναδασωτέα και είναι εξαιρετικά δύσκολο να καταπατηθεί; Για τον ίδιο ακριβώς λόγο, είναι δυνατόν να υπάρχει κίνητρο για οποιονδήποτε επιχειρηματία που θέλει να εξορύξει βωξίτη στα Γεράνεια, να βάλει φωτιές, δυσκολεύοντας έτσι περισσότερο τη ζωή του, έχοντας, εκτός της νομοθεσίας σύσσωμη και την κοινή γνώμη απέναντί του;
Μέχρι λοιπόν να βρεθεί το κίνητρο του δολοφόνου, στο κείμενο σας έχω δώσει μερικές ιδέες και με απολύτως λογικά επιχειρήματος καταλήγω στο συμπέρασμα ότι ο παράγοντας “καιρός” είναι ο νούμερο 1 υπαίτιος, με την υποβοήθηση πάντα της ανθρώπινης βλακείας, την οποία θα πρέπει να θεωρήσουμε ως μέρος του…οικοσυστήματος.
Αν νιώθετε, ως μέρος του οικοσυστήματος ότι κάνετε τέτοιες βλακείες, μάθετε πως, η μοναδική ελπίδα που έχετε να μην ξαναθρηνήσετε θύματα και περιουσίες, είναι να γίνετε αληθινοί πολίτες, συμμέτοχοι στην κοινωνική διαδικασία. Η ιδιωτεία, σημαίνει ηλιθιότητα.
Εκτός από το να πετάς σκουπίδια στο δάσος, να κάνεις μπάρμπεκιου με 8 Μποφώρ, να πετάς το αναμμένο σου τσιγάρο, να κάνεις εργασίες με σπινθήρα (και ένα σωρό ηλιθιότητες), είναι υποκριτικό να κλαις την ίδια στιγμή που ιδιωτεύεις χτίζοντας αυθαίρετα στην Πεντέλη και εν συνεχεία “τακτοποιώντας” τα.
Δεν είναι ούτε έξυπνο. Στο τέλος, χάνονται άνθρωποι που μπορεί να μην φταίνε, απλώς γιατί βρέθηκαν στο λάθος μέρος τη λάθος στιγμή. Δεν είναι αστείο. Σκέψου τι κάνεις, και απαίτησε την αλλαγή και κάντε την πράξη.
Η αλλαγή δεν είναι να ψηφίζεις κάθε 4 χρόνια αυτόν που την επικαλείται. Αλλαγή δεν είναι το κανάλι που επιλέγεις ανεβοκατεβάζοντας τη θεαματικότητα δημοσιογράφων που προσποιούνται πως “ελέγχουν” την εξουσία. Αλλαγή είναι να απαιτήσεις όχι μόνο τιμωρίες για να ικανοποιηθεί το θυμικό σου, αλλά και πρωτοβουλίες. Να τις κάνεις πράξη.
Ξεκίνα προφύλαξη στο εξοχικό σου. Έλεγξε εσύ ο ίδιος την εξουσία. Κι αν ο πρωθυπουργός είναι απρόσιτος, να πάς μέχρι τον Βλαχοδήμαρχο της περιοχή σου και να πεις στην τελική ότι, την ώρα που καίγονται άνθρωποι είναι πρόστυχο να βγαίνει στα κανάλια, κάνοντας τον σπουδαίο, αντί να κλείσει όλα τα τηλέφωνα και να βρίσκεται εκεί, στο πεδίο της δράσης, κάνοντας ό,τι είναι δυνατόν για την βοήθεια και ανακούφιση των ανθρώπων και των ζώων. Υπάρχουν άλλοι άνθρωποι γι αυτή τη δουλειά.
Κάποτε πίστευαν κάποιοι και πίστευα κι εγώ, ότι όλα είναι θέμα γνώσης. Ότι δηλαδή, η γνώση, θα λύσει τα προβλήματα, μ’ ένα μαγικό τρόπο, αρκεί να υπάρχει διαθέσιμη. Κι όμως, δεν αρκεί αυτό. Το μεγαλύτερο πρόβλημα των σύγχρονων κοινωνιών και ειδικότερα της ελληνικής είναι να ενσωματώσει τη διαθέσιμη γνώση στις δομές της και να γίνει χρήσιμη.
Προς το παρόν, κυνηγώντας “ουτσεκάδες” στα βουνά, ασύμμετρες απειλές, πράκτορες, και τρελούς με στουπιά, κλαίγοντας και αποδίδοντας εκεί τις ευθύνες για τα καμένα αυθαίρετά μας, μάλλον προς την αντίθετη κατεύθυνση οδεύουμε… Ελπίζω τραγωδία σαν την χθεσινή, να είναι και η τελευταία…
Νίκος Γκίκας
Γεωγράφος, Προγνώστης καιρού
ΙΔΡΥΤΗΣ http://umeteo.com/
ΠΗΓΗ...https://www.defence-point.gr
