Μα τι ακριβώς είναι επιτέλους η νεύρωση; Όλοι μας χρησιμοποιούμε τούτη την καθημερινή πια λέξη, αλλά, αν μας ζητήσουν να την εξηγήσουμε, δε βρίσκουμε άκρη.
Θέλω να αντιγράψω εδώ μια εύστοχη και εναργή παράγραφο του Άλφρεντ Άντλερ πάνω σ’ αυτό το ζήτημα:
«Σε κάθε νεύρωση, το πρόβλημα για τον ασθενή είναι η δυσκολία να διατηρήσει έναν τρόπο δράσης, σκέψης και αντίληψης, ο οποίος διαστρέφει και αρνείται τις απαιτήσεις της πραγματικότητας.
Συνήθως, οι περιπτώσεις αυτές δε φτάνουν στο γιατρό παρά μόνο όταν αυτός ο τρόπος ζωής έχει γίνει τόσο δύσκολος ώστε να οδηγήσει στα όρια της κατάρρευσης.
Το καθήκον του γιατρού, τότε, είναι να βρει τη σωστή μέθοδο για τη διόρθωση αυτού του τρόπου ζωής.
Επομένως, το κοινό πρόβλημα του ασθενή και του γιατρού, αλλά και η βάση της συνεργασίας τους, είναι η κατανόηση της φύσης των λαθών του ασθενή.»
Ας κρατήσουμε μέχρι εκεί που αναφέρει πως στο γιατρό θα πάει μονάχα όταν βασανίζεται τόσο πολύ απ’ αυτή τη διαστροφή της αλήθειας, ώστε η ζωή του τείνει να καταρρεύσει.
Συνήθως, βέβαια, όλα αυτά του συμβαίνουν κατά τρόπο που δεν μπορεί σαφώς να εντοπίσει ή, καλύτερα, να παραδεχτεί ο ίδιος.
Διότι στο βαθμό που είμαστε νευρωσικοί, η ιδέα για τον εαυτό μας και για τις πράξεις μας παραμορφώνεται, είναι γεμάτη προφάσεις και δικαιολογίες.
Εκείνο όμως που δεν μπορεί κανείς να αρνηθεί κάποια στιγμή είναι η οδύνη, τα βάσανα, η απογοήτευση, η σύγχυση, οι απανωτές απογοητεύσεις, η δυστυχία, όλα αυτά που τον γονατίζουν.
Αυτό άλλωστε είναι και το μέγα ιαματικό θαύμα του πόνου: δεν μπορείς να τον αρνηθείς! Όταν πονάς, δε γίνεται να λες: «Δεν πονώ».
Θα έρθει μια μέρα που θα εξαναγκαστείς να τον παραδεχτείς, να τσακίσεις αντιστάσεις και να ζητήσεις βοήθεια.
Όσο μαζοχιστή κι αν έχεις καταντήσει το χαρακτήρα σου με τη διαρκή διαστρέβλωση της αλήθειας, ο πόνος μπορεί να σε ξεπεράσει κάποτε, να υπερβεί δηλαδή το όριο των ψευδοαντοχών σου και να πλημμυρίσει.
Δεν παλεύεται ο πόνος από ένα βαθμό και πέρα, γι’ αυτό καλύτερα να μην τον προκαλούμε και να μην τον ερεθίζουμε.
Ας ξαναθυμηθούμε εκείνη την κρυστάλλινη βεβαιότητα του Αριστοτέλη: «Πίσω από κάθε πόνο σου στέκει ένα λάθος σου».
Είναι και ατύχημα και ευτύχημα ταυτόχρονα το αποδεδειγμένο από την εμπειρία της ζωής συμπέρασμα πως μόνο τον εαυτό μας μπορούμε να διορθώσουμε.
Μόνο τα δικά μας λάθη μπορούμε να επεξεργαστούμε, δουλεύοντας και εξυγιαίνοντας τον εαυτό μας και τη στάση του, υπάρχει ελπίδα να αλλάξει και ο άλλος.
Έτσι, λοιπόν, τον άλλο θα τον διορθώσουμε μονάχα διορθώνοντας τον εαυτό μας. Δεν υπάρχει άλλος τρόπος.
Κι αν δε διορθωθεί; Ε, τότε, πάλι στο χέρι μας είναι το τελειωτικό, το «μένω ή φεύγω».
Υπάρχουν, εξάλλου, περιπτώσεις, όπου το «φεύγω» είναι πράξη ύψιστης αγάπης, σεβασμού και αυτοσεβασμού.
Υπάρχουν απειράριθμα είδη φυγής.
Υπάρχουν άνθρωποι που δραπέτευσαν από την «κακιά μοίρα τους» και μέσα σε κελί φυλακής. Πέταξαν ψηλά και χαρούμενα, με πνευματική μεταστροφή, ακόμη και παράλυτοι, καθηλωμένοι στο καροτσάκι με τις ρόδες.
Πνευματική μεταστροφή, αυτή είναι η λέξη – κλειδί για την υγεία.
Όμως γιατί είναι ευτύχημα και όχι σκέτο δυστύχημα το γεγονός πως μόνο τα δικά μας σφάλματα μπορούμε να διορθώσουμε;
Εγώ τουλάχιστον, το θεωρώ μια μεγαλειώδη δυσκολία. Διότι αποδεικνύει τον μέγιστο ρόλο της προσωπικής ευθύνης και, ως εκ τούτου, την τεράστια δυνατότητα της προσωπικής μας ελευθερίας.
Αλλά παράλληλα αποδεικνύει τον απόλυτο σεβασμό που οφείλουμε προς τον κάθε άλλον να ακολουθήσει τη δική του βούληση. Να σωθεί ή να καταστραφεί.
Πάντα προσπαθώ να θυμάμαι την περιοριστική και ταυτόχρονα απεριόριστη φράση του Γκουρτζίεφ: «Τα γεγονότα δεν μπορείς να τα αλλάξεις, μπορείς όμως να αλλάξεις την αντιμετώπισή σου, τη στάση σου απέναντι στα γεγονότα». Δεν έχουν σημασία τα γεγονότα, αλλά η ερμηνεία που εμείς τους δίνουμε.
Ας δούμε όμως και πώς εκφράζει τον όρο νεύρωση το λεξιλόγιο της ψυχανάλυσης που βασίζεται στη φροϊδική θεωρία:
ΝΕΥΡΩΣΗ: Ψυχογενής πάθηση όπου τα συμπτώματα αποτελούν συμβολικά έκφραση ψυχικής σύγκρουσης, η οποία έλκει την καταγωγή της στην παιδική ιστορία του ατόμου και οδηγεί σε συμβιβασμούς ανάμεσα στην επιθυμία και την άμυνα.
Η μέγιστη σύγκρουση της ύπαρξης, του «θέλω» και του «πρέπει». Κι ανάμεσα σ’ αυτούς τους προαιώνιους γίγαντες – εχθρούς πέφτει η ειρηνευτική γέφυρα της πραγματικότητας, η αλήθεια.
Επιμένω, ακούστε μέσα σας τι αληθινά θέλετε. Το να δω εκείνο που επιθυμώ δε σημαίνει πως θα το ακολουθήσω κιόλας οπωσδήποτε. Τότε ωριμάζω, τότε δυναμώνω, τότε γίνομαι συνειδητός, αυτοελεγχόμενος, ακόμη και ηρωικός μέσα στον χαώδη πόλεμο του ψυχισμού μου.
Δεν είναι να ντρεπόμαστε με αυτά που αισθανόμαστε, δεν έχουμε ευθύνη για τα αισθήματά μας, ευθύνη έχουμε για ό,τι τα κάνουμε μετά, αφού τα μάθουμε, για το πώς τα διαχειριζόμαστε. Τι κρατάμε τι πετάμε.
«Το φάντασμα της αξόδευτης αγάπης», Μάρω Βαμβουνάκη – εκδ. Ψυχογιός
0 σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου
Οι όροι χρήσης που ισχύουν για τη δημοσίευση των σχολίων, έχουν ως εξής:
- Σχόλια τα οποία είναι υβριστικά ή περιέχουν χαρακτηρισμούς ή ανώνυμες καταγγελίες που δεν συνοδεύονται από αποδείξεις θα αφαιρούνται από τα Προμαχιώτικα Νεα .
- Τα Προμαχιώτικα Νέα διατηρούν το δικαίωμα να αφαιρέσουν οποιοδήποτε σχόλιο θεωρούν ότι εμπίπτει στις παραπάνω κατηγορίες.
- Τα Προμαχιώτικα Νέα δεν παρεμβαίνουν σε καμία περίπτωση για να αλλοιώσουν το περιεχόμενο ενός σχολίου.
- Τα σχόλια αναγνωστών σε καμιά περίπτωση δεν αντιπροσωπεύουν τα Προαχιώτικα Νέα.
- Με την αποστολή ενός σχολίου αυτόματα αποδέχεστε τους όρους χρήσης .
H συντακτική ομάδα των Προμαχιώτικων Νέων.