Καλοκαίρι του 2014...
Το βαρύ τετρακίνητο αγροτικό όχημα, αναχωρεί από την πλατεία των Προμάχων, κι εμείς στριμωγμένοι με άλλους τρεις, οδεύουμε προς το "Γκρτσκο Σέλο" (Ελληνικό χωριό) στα πανέμορφα βουνά, όπου θα καταγράψουμε τις εργασίες των υλοτόμων του Γαρεφείου.
Η διαδρομή, αν και επίπονη και άκρως κουραστική, μας δίνει την ευκαιρία να θαυμάσουμε την απείρου κάλλους θέα.
Το αυτοκίνητο καταπίνει τα χιλιόμετρα και μετά από την σχετικά εύκολη ανάβαση μέχρι τις "Στροφές", όπου υπάρχει άσφαλτος, μπαίνει σε χωματόδρομο για να μας οδηγήσει στο βαθύ δάσος.
Μπορούμε να διακρίνουμε όλο τον κάμπο της Καρατζόβας, "πιάτο", και όλα τα χωριά, βαλμένα λες από ένα μαγικό χέρι στη θέση τους.
Φτάνοντας στην περιοχή "Σλίσκες" όπου υπάρχουν αρκετά μαντριά αιγοπροβάτων, παρατηρούμε ένα κοπάδι πέρδικες να χώνονται βαθιά μέσα στην πλαγιά με τις φτέρες, τρομαγμένο από τον θόρυβο.
Λίγο παραπάνω πριν τη "Παπράϊντσα" μια παλιά βρυσούλα, με καθαρό τρεχούμενο νερό, μας έλκει να γεμίσουμε τα παγούρια μας, με το παγωμένο θείο δώρο.
Φτάνοντας στην γεμάτη έλατα μικρή πεδιάδα της Παπράϊντσας και τα μικρά χωραφάκια που εκτείνονται κλιμακωτά , παρατηρούμε την κατεστραμμένη παράγκα του καταφυγίου και αναρωτιόμαστε, γιατί να την καταστρέψουν οι βάνδαλοι.
Ακολουθούμε την ανατολική διασταύρωση και παίρνουμε τον δρόμο προς τον ποταμό Πορόϊ. Η βλάστηση αρχίζει να αγριεύει και οι θεόρατες οξιές σου υπενθυμίζουν, ότι βρίσκεσαι σε υψόμετρο άνω των 1.000 μέτρων. Ένας τεράστιος λαγός καταμεσής του δρόμου μας κοιτάζει σαστισμένος για δευτερόλεπτα και δίνοντας μια δυνατή ώθηση με τα δυνατά του πόδια, χάνεται στα πρανή, μέσα στους θάμνους.
Εγγίζοντας την περιοχή "Άσπρα χώματα" μπορούμε να αντικρίσουμε όλη την περιοχή ολόγυρα, με τις βαθιές χαράδρες και τις πανύψηλες πυραμοειδείς κορυφές απέναντί μας και η θέα τους μας προκαλεί δέος.
Ο χωματόδρομος έχει γίνει τραχύς, με πολλά νεροφαγώματα και λακκούβες και τα σκαμπανεβάσματα του θηριώδους οχήματος που μας μεταφέρει, κάνει τα έντερά μας κόμπο με τις συνεχείς αναταράξεις. Δυο τρία εκκλησάκια στην άκρη του γκρεμού, υποδηλώνουν τα πολλά ατυχήματα-δυστυχήματα, που κατά καιρούς συνέβησαν. Ένα ξεραμένο δεντράκι παραδίπλα, στέκεται όρθιο, αρνούμενο πεισματικά να πέσει.
Πλησιάζουμε την περιοχή Πορόϊ, όπου αναβλύζουν οι πηγές του γνωστού ποταμού και τα νερά συγκεντρώνονται σε μια βαθιά χαράδρα, παίρνοντας τον κατηφορικό δρόμο για το μακρινό τους ταξίδι προς το Γαρέφι και την Αλμωπία.
Πλέον ο προορισμός μας άρχισε να διακρίνεται και αφού περάσαμε μια ορεινή μονάδα αγελαδοτροφίας, πήραμε έναν ανηφορικό τρακτερόδρομο, νιώθοντας καταπονημένοι από την μεγάλη-μιάμισης ώρας διαδρομή.
Αριστερά και δεξιά του δρόμου, υπάρχουν τοποθετημένες ντάνες με καυσόξυλα οξιάς, πεύκου και ελάτου και προκαλεί εντύπωση η γεωμετρική τάξη και στρατιωτική στοίχιση των ξύλων, σημάδι νοικοκυροσύνης των αγνών υλοτόμων. Μεγάλοι κορμοί ελάτων στοιβαγμένοι ολόγυρα με μικρά σιδερένια σημάδια-μάρκες στις άκρες, περιμένουν να φορτωθούν στα φορτηγά.
Μετά από μια μεγάλη στροφή, σε μια ανοιχτωσιά, ξεπροβάλλουν μπροστά μας καμιά δεκαριά αυτοσχέδιες καλύβες, περιτριγυρισμένες με διάφανο νάϋλον.
Θυμίζουν ολόκληρο χωριό και μάλιστα σε μερικές από αυτές είδαμε Ελληνικές σημαίες να κυματίζουν , ενώ σε άλλες να υπάρχουν ονομασίες (Ακρίτες, Γαρέφι κτλπ).
Βρισκόμαστε στο Γκρτσκο Σέλο, το παλιό χωριό των Προμάχων, στα σύνορα της Ελλάδας με τη FYROM, όπου οι πρόγονοί μας ζούσαν επί δεκαετίες κυνηγημένοι από τους εχθρούς. Μπορούμε να διακρίνουμε μέσα στα καταλύματα, τα κρεβάτια όπου κοιμούνται οι υλοτόμοι, ένα αυτοσχέδιο τραπεζάκι με τα βασικά για το μαγείρεμα και στο κέντρο μια μικρή ξυλόσομπα για τις κρύες νύχτες.
Έξω από κάθε καλύβα υπάρχουν κορμοί-κούτσουρα, τοποθετημένα ολόγυρα από ένα τεράστιο σωρό από κάρβουνα, που καίνε συνεχώς. Λίγο παραπέρα, σε ψηλό σημείο, τεράστια μπιτόνια με νερό και μια βρυσούλα στη βάση τους, αποτελούν το υποτυπώδες μπάνιο, μετά από την κοπιαστική ημέρα και τη μάχη με τα χόρτα τα κλαδιά, τις λάσπες και τη σκόνη. Τα τεράστια τρακτέρ είναι αραγμένα παραδίπλα, σαν σε στρατιωτικό όρχο έτοιμα με τους "κουβάδες", τους "εργάτες" και τα αλυσοπρίονα.
Είναι σχετικά νωρίς το πρωί και μια πυκνή ομίχλη έχει κατακαθίσει στην περιοχή και όλοι έχουν συγκεντρωθεί γύρω από τη φωτιά, άλλοι πίνοντας τον ζεστό Ελληνικό καφέ τους και άλλοι ετοιμάζοντας πρωινό. Τυλιγμένοι στα βαριά παλτό τους συζητούν νωχελικά και οργανώνουν τη σημερινή δράση. Μας καλωσόρισαν χαμογελώντας και στη στιγμή, το κύπελλο με τον καφέ βρέθηκε στα χέρια μας.
Καλοσυνάτοι και χαμογελαστοί μας μίλησαν επί ώρα για την όχι και τόσο καλή κατάσταση, που επικρατεί τα τελευταία χρόνια στο επάγγελμά τους.
Η επικινδυνότητα της δουλειάς είναι δεδομένη, αφού και φέτος θρηνήσαμε θύμα του βουνού, τραυματισμοί συνεχώς και καθημερινές, πολυδάπανες αβαρίες των μηχανημάτων. Στον αντίποδα, οι χαμηλές τιμές από τους εμπόρους, η πλημμελής συντήρηση των δασικών δρόμων, η ακρίβεια στα καύσιμα και η συνεχής ελάττωση του λήμματος, που δικαιούται ο καθένας για τη μερίδα του, καθιστούν το μέλλον αβέβαιο.
Είδαμε πολλούς υλοτόμους μεσήλικες με προβλήματα αρθρώσεων, αλλά και νεαρούς, που έχουν μεράκι για να εργαστούν, αρκεί να υπάρξει και η κατάλληλη, πιο θετική προσέγγιση προς αυτούς εκ μέρους των αρχών.
Μας μίλησαν για την ανάγκη να βρεθούν τρόποι, ώστε να υπάρχει καλύτερη κάλυψή τους από κάποιον ειδικό, στην περίπτωση ατυχημάτων και να υπάρχει άμεση αντιμετώπιση σε τυχόν επικίνδυνες καταστάσεις. Μόνιμος γιατρός του βουνού, ασθενοφόρο επιφυλακής, ακόμη και ελικόπτερο άμεσης επέμβασης. Μας τόνισαν τα πολλά έσοδα του κράτους από τα ένσημα, τα καύσιμα και τα μισθώματα που πληρώνουν και θα έπρεπε να υπάρχουν και κάποια ανταποδοτικά οφέλη προς αυτούς.
Η ώρα πέρασε και ο αρχηγός της ομάδας, σηκώθηκε απότομα, δίνοντας το σύνθημα να ξεκινήσουν και όλοι, ακολούθησαν πηγαίνοντας ο καθένας στο πόστο του. Αφού μας ευχαρίστησαν, ανέβηκαν στα τρακτέρ τους και με σχηματισμό φάλαγγας, χάθηκαν στις πυκνές συστάδες, μέσα στο βαθύ δάσος για άλλη μια επίπονη ημέρα.
Παίρνοντας το δρόμο της επιστροφής και παρατηρώντας ένα ζευγάρι γερακιών να ερωτοτροπεί παιχνιδίζοντας στον ορίζοντα, σκεφτόμαστε πόσο μεγάλη προσφορά έχουν όλοι αυτοί οι αγνοί άνθρωποι στη κοινωνία, την οικογένεια και την πατρίδα και πόσο αδικημένοι είναι από όλους μας.
Άνθρωποι τίμιοι, εργατικοί με αγάπη και σεβασμό στην δουλειά τους, οι οποίοι το μόνο που ζητούν δεν είναι να πλουτίσουν , αλλά το δικαίωμα στην αξιοπρεπή εργασία και την ασφάλεια και που αξίζουν το σεβασμό όλων μας.
Περισσότερες φωτογραφίες ΕΔΩ
2 σχόλια :
το γκαρτσουτου σιελου δεν ειναι των προμαχων... δεν ειναι καν του γαρεφιου.... του πευκωτου ειναι!
Ο τίτλος της ανάρτησης υποδηλώνει την τοποθεσία (Γκρτσκο σέλο) στην οποία ζούσαν πριν πολλά χρόνια οι Προμαχιώτες πρόγονοί μας και είναι σημείο αναφοράς της ιστορίας του χωριού μας.
Δημοσίευση σχολίου
Οι όροι χρήσης που ισχύουν για τη δημοσίευση των σχολίων, έχουν ως εξής:
- Σχόλια τα οποία είναι υβριστικά ή περιέχουν χαρακτηρισμούς ή ανώνυμες καταγγελίες που δεν συνοδεύονται από αποδείξεις θα αφαιρούνται από τα Προμαχιώτικα Νεα .
- Τα Προμαχιώτικα Νέα διατηρούν το δικαίωμα να αφαιρέσουν οποιοδήποτε σχόλιο θεωρούν ότι εμπίπτει στις παραπάνω κατηγορίες.
- Τα Προμαχιώτικα Νέα δεν παρεμβαίνουν σε καμία περίπτωση για να αλλοιώσουν το περιεχόμενο ενός σχολίου.
- Τα σχόλια αναγνωστών σε καμιά περίπτωση δεν αντιπροσωπεύουν τα Προαχιώτικα Νέα.
- Με την αποστολή ενός σχολίου αυτόματα αποδέχεστε τους όρους χρήσης .
H συντακτική ομάδα των Προμαχιώτικων Νέων.