ΚΑΤΑ ΠΟΣΟ ΕΙΝΑΙ ΑΘΩΑ ΤΕΛΙΚΑ Η DISNEY?

Η Disney αποτελεί μια τεράστια σε δραστηριότητες εταιρεία παραγωγής ταινιών, και όχι μόνο
. Μια εταιρεία που στο πέρασμα των χρόνων γιγαντόθηκε και εξαπλώθηκε σε πολλά και διάφορα επίπεδα επιχειρηματικής φύσεως, από βιβλία comics μέχριθεματικά πάρκα καικινηματογραφικές ταινίες, φθάνοντας σε σημείο την δεκαετία του 90, να αγοράσει ολόκληρα κανάλια μέσων μαζικής ενημέρωσης, οδηγώντας έτσι πολλούς αναλυτές στο να ονομάσουν ολόκληρη την δεκαετία του 1990 ως δεκαετία Disney.

Το κέντρο όμως της εταιρείας, με άλλα λόγια το βασικό στοιχείο στο οποίο βασίστηκε για να δημιουργήσει όλον αυτόν τον οικονομικό και πολιτισμικό κολοσσό δεν είναι άλλο, από το κινούμενο σχέδιο. Πάνω λοιπόν στο κινούμενο σχέδιο και στους ήρωες που δημιουργούσε όλα αυτά τα χρόνια, στήριξε όλες της οικονομικές της δραστηριότητες. Από τον Mickey και τον Donald, μέχρι τους ήρωες των κλασσικών ντισνεοποιημένων παραμυθιών και των σύγχρονων ταινιών κινουμένων σχεδίων. Ταινίες που χαρίζουν απλόχερα το γέλιο και την απόλαυση σε μικρούς και μεγάλους, δημιουργώντας ένα «μαγικό βασίλειο», μια μαγική απόδραση από την καθημερινότητα στη φαντασία.

Πέραν αυτού όμως, πρέπει να εξετάσουμε έναν βασικό παράγοντα. Ο παράγοντας αυτός συνεπάγεται το συγκεκριμένο σύστημα αξιών καθώς και το ιδεολογικό περιεχόμενο με το οποίο συντελείται όλη αυτή η διαδικασία ψυχαγωγίας των ανθρώπων και ειδικά των μικρών παιδιών, στα οποία οι ταινίες της Disney πρωτίστως απευθύνεται.

Ποιό είναι το ιδεολογικό σύστημα αξιών που εκφράζει η Disney και εμπεδώνει αξίες και ιδεώδη που διαρκούν δια βίου μέσω της δύναμης της να αποτελεί μια πηγή μάθησης για τα μικρά παιδιά ;

Δεν είναι μόνο τα μέσα μαζικής ενημέρωσης που έχουν την δύναμη να πληροφορούν και να αποτελούν πηγή μάθησης αλλά και η ίδια η Disney, αποτυπώνοντας αξίες και ιδανικά που έχουν καθιερωθεί ως σωστές και standards για την μετέπειτα ζωή μας.Αναφερόμαστε λοιπόν σε πέντε ταινίες, οι οποίες είναι οι εξής: Alladin ( 1992 ), Tarzan ( 1999 ), Lion king ( 1994 ), Pocahontas ( 1995 ) και Mulan ( 1998 ). Οι λόγοι που διαλέξαμε αυτές τις ταινίες είναι αφενός η μεγάλη τους εμπορική επιτυχία , σε μια περίοδο που ονομάστηκε «δεκαετία Disney» » , όπου η εταιρεία εξαπλώθηκε οικονομικά σε πολλές δραστηριότητες, ενώ ταυτόχρονα αποτελούν τις ταινίες που έχουν υποστεί την μεγαλύτερη κριτική.

Όλες αυτές οι ταινίες αναπαριστούν ένα κοινό ιδεολογικό πλέγμα μέσα από το οποίο εξελίσσεται η αφήγηση. Η ιεραρχία, ο εξαναγκασμός της ελίτ και η προώθηση του ατομικισμού μέσω της προβολής των προβληματισμών και των επιλογών μόνο των κεντρικών ηρώων , που συνεπάγεται την απεικόνιση μιας παθητικής και αδιάφορης μάζας, αποτελούν τακτικές που προωθούν και προβάλουν την ουσία του αμερικανικού καπιταλισμού, σπιλώνοντας ταυτόχρονα το σύστημα αξιών των δημοκρατικών ιδεών . Στις ταινίες αυτές, μόνο οι κεντρικοί ήρωες έχουν διλλήματα και προβληματισμούς. Όλοι οι υπόλοιποι αρκούνται απλά στο να συμπληρώνουν το φόντο κάπου πίσω στη σκηνή, αναδεικνύοντας την παθητικότητα τους και την ανικανότητα τους να συμμετέχουν στα κοινά, απορρίπτοντας οποιαδήποτε έννοια συλλογικής δράσης. Όλα κινούνται γύρω από τους ήρωες, οι οποίοι πάντα κερδίζουν τους κακούς, επιτυγχάνοντας την χαρά της άχρωμης και απρόσωπης μάζας, επαναφέροντας και διατηρώντας την καθιερωμένη ιεραρχία η οποία θα εξακολουθήσει να υφίσταται. Μόνο οι ήρωες έχουν την δυνατότητα να ονειρεύονται, να αναζητάνε λύσεις και στο τέλος να κερδίζουν μέσω της ατομικής τους αυτό-βοήθειας, αδιαφορώντας για τις επιλογές των πολλών, καταλήγοντας με αυτόν τον τρόπο στην κατάκτηση πλούτου και εξουσίας .

Ένα άλλο σημαντικό γεγονός που πρέπει να αναφερθούμε είναι η απεικόνισηστερεοτύπων και ρατσιστικών στοιχείων όσον αφορά την αναπαράσταση κάποιων ηρώων είτε με γνώμονα την απεικόνιση τους, είτε την προφορά που χρησιμοποιήθηκε από κάποιους ήρωες κατά την διάρκεια της προβολής των ταινιών . Παρατηρούμε την απεικόνιση του καλού ως πιο «ανοιχτόχρωμου» σε αντίθεση με το « σκουρόχρωμο κακό »,παρατηρούμε την «δυτικοποίηση» των καλών χαρακτήρων σε αντίθεση με το κακό που παρουσιάζει ξενικά στοιχεία, γεγονός που δεν εκφράζεται μόνο με βάση την εικόνα, αλλά και του τρόπου ομιλίας.

Παρατηρήσαμε λοιπόν, καλά φωτεινά λιοντάρια σε αντίθεση με το κακό σκουρόχρωμο. Παρατηρήσαμε δυτικοποιημένους « καλούς » άραβες χαρακτήρες, και «κακούς» άραβες χαρακτήρες που διαθέτουν τα εθνολογικά τους χαρακτηριστικά, σε αντίθεση με τους «καλούς», και παρατηρήσαμε τις «κακές» ύαινες να μιλούν με τον χαρακτηριστικό τρόπο που μιλούν οι μαύροι και οι λατινοαμερικάνοι στην Αμερική, δηλαδή μειονοτικές και ευάλωτες ομάδες μεταναστών. Η ρατσιστική απεικόνιση δεν απορρέει απλά με την έκθεση κάποιων αρνητικών εθνολογικών στοιχείων αλλά και το ποιος είναι ο στόχος, δηλαδή ποια είναι η συγκεκριμένη ομάδα που προσβάλλεται και φυσικά το κατά πόσον αυτή η ομάδα είναι ευάλωτη κοινωνικά, όπως πχ οι μειονότητες.Παρατηρούμε δηλαδή έναν συσχετισμό μεταξύ κάποιων αρνητικών απεικονίσεων με κάποια εθνολογικά στοιχεία . Γεγονός που μπορεί να επιφέρει την προκατάληψη και μια αρνητική διάθεση από πλευράς των μικρών παιδιών προς τους απεικονιζόμενους αρνητικά χαρακτήρες που διαθέτουν τα συγκεκριμένα εθνολογικά χαρακτηριστικά στην «πραγματική ζωή», λόγω της δυνατότητας τους να μπορούν να κρίνουν το διαφορετικό και εκτός αυτού να το αξιολογούν . Tο ιδεολογικό σχήμα που πηγάζει από τα κινούμενα σχέδια της Disney προβάλει ένα σύστημα αξιών που δεν συνάδει με την έννοια και την ουσία της δημοκρατίας, που προβάλει και προωθεί τα καπιταλιστικά ιδανικά της Αμερικάνικης κουλτούρας και αναπαράγει επικίνδυνα, εθνολογικά στερεότυπα και ρατσιστικού τύπου προκαταλήψεις ενάντια στο ξένο και στο διαφορετικό.

Lee Artz, 2002

Budd & Kirsh, 2005

Kamalipour & Carilli, 1998

Eric Wenke, 1998

Lippi-Green ( 1997 )

Γιάννης Κωβαίος (2009)

πηγη

ΠΗΓΗ..SECRET REAL TRUTH

Posted in: ΠΑΡΑΞΕΝΑ