Φώτα και πανηγύρι του Αϊ- Γιαννιού στο Λουτράκι Πέλλας
Με ξεχωριστή λαμπρότητα γιορτάζαμε το διήμερο των Φώτων και του Αϊ- Γιαννιού. Εκείνες τις ημέρες γέμιζε το χωριό μας από «ξένους ομογενείς». Ήταν εκείνοι που όταν έφυγαν από το Πόζαρ δεν έμειναν στο Λουτράκι, αλλά εγκαταστάθηκαν στην Αριδαία, στην Έδεσσα, στην Πλατάνη, στη Σκύδρα, στους Γαλατάδες και στο Άσπρο. Το διήμερο ήταν μια ευκαιρία να επισκεφτούν τους συγγενείς τους. «Γκόστι» τους λέγαμε.
Τα Φώτα, του Αϊ- Γιαννιού και τη Μ. Παρασκευή ήταν οι μέρες που η εκκλησία του χωριού γέμιζε ασφυκτικά από κόσμο. Έτσι έλεγαν η μητέρα μου και οι θείες μου η Μαρία του Καλλίνη, η Μαρία του Κώστα και η θεοδώρα του Πέτρου που ήταν συννυφάδες μεταξύ τους.
Φώτα
Πηγαίνοντας στην εκκλησία , εμείς τα παιδιά, παίρναμε μαζί μας την εικόνα από το εικονοστάσι του σπιτιού μας μαζί με ένα ματσάκι ξερό βασιλικό.
Μετά τη Θεία Λειτουργία ο ιερέας και όλος ο κόσμος πήγαινε στο ποταμάκι σε μικρή απόσταση από το νερόμυλο πάνω και γύρω από την τσιμεντένια γέφυρα, όπου θα «έριχναν» το σταυρό. Οι άντρες του χωριού έπαιρναν τις μεγάλες εικόνες από το τέμπλο της εκκλησίας και τις πήγαιναν στο χώρο όπου θα γινόταν ο αγιασμός των υδάτων.
Όσο ο ιερέας και οι ψάλτες έψαλλαν, και πριν το «ρίξιμο» του σταυρού στο νερό, γινόταν πλειοδοτική δημοπρασία. Μια για τη «βάπτιση» και μια για το «σταυρό». Αυτό σήμαινε ότι όποιος έδινε τα περισσότερα χρήματα για τη «βάπτιση» θα κρατούσε τη μικρή εικόνα της βάπτισης. Όποιος πλειοδοτούσε στο σταυρό, αυτός ο ίδιος ή κάποιο μέλος της οικογένειάς του, θα έμπαινε στο νερό για να τον πιάσει. Το βάθος του νερού στο σημείο εκείνο ήταν 40 ως 50 εκατοστά.
Μόλις ο ιερέας έριχνε το σταυρό, ο πλειοδότης έμπαινε στο νερό όπως ήταν ντυμένος με τα καλά του ρούχα, τον έπιανε, τον φιλούσε, κατάβρεχε τον κόσμο και τον παρέδιδε στον ιερέα. Εμείς τα παιδιά με το βασιλικό που είχαμε, ραντίζαμε τις εικόνες μας και όλους τους τριγύρω μας.
Μετά το τέλος της τελετής του αγιασμού των υδάτων όλος ο κόσμος αποχωρούσε. Στο σημείο εκείνο έμεναν οι άντρες με τις μεγάλες εικόνες της εκκλησίας. Με δυνατή φωνή και κάπως σαν να έψαλλαν, έδιναν ευχές για υγεία και καλή σοδειά, βάζοντας πριν από κάθε ευχή το «Κύριε ελέησον». Τότε οι μαγαζάτορες της πλατείας έβγαιναν και τους κερνούσαν ποτό (συνήθως τσίπουρο) και διάφορα γλυκίσματα.
Στη συνέχεια έκαναν μια περιοδεία στο χωριό επαναλαμβάνοντας τις ευχές σε κάθε γειτονιά που σταματούσαν. Στο τέλος της περιοδείας πήγαιναν τις εικόνες στην εκκλησία και τις τοποθετούσαν στη θέση τους. Οι περισσότεροι ήταν χαμογελαστοί από τα πολλά ποτά που είχαν ήδη πιει.
Το απόγευμα μέχρι αργά το βράδυ γινόταν χορός στην αυλή του παλιού σχολείου και το βράδυ συνεχιζόταν ο χορός στα καφενεία που λειτουργούσαν ως κέντρα διασκέδασης.
Πανηγύρι του Αϊ- Γιαννιού.
Την ημέρα του Αϊ- Γιαννιού, μετά τη Θεία Λειτουργία, οι «ξένοι ομογενείς» επισκέπτονταν τα σπίτια των συγγενών τους. Αργά το μεσημέρι χτυπούσε η καμπάνα της εκκλησίας. Σε όποιο σπίτι συγγενούς τους τους «έβρισκε» η καμπάνα, εκεί έμεναν και για το μεσημεριανό γεύμα.
Το απόγευμα γινόταν ο μεγάλος χορός. Στους επισκέπτες δινόταν η ευκαιρία να χορέψουν, να διασκεδάσουν και να αναθερμάνουν τους δεσμούς τους με τους κατοίκους του χωριού της καταγωγής τους.
Η οικογένειά μου, ως τακτικούς «γκόστι» είχε το θείο Τραϊανό από την Έδεσσα και τον παππού Γιώργο από τη Σκύδρα. Δε χόρταινα να ακούω τις συζητήσεις για τις δικές τους πατρίδες, αλλά και ιστορίες για το Πόζαρ.
Απόσπασμα από το βιβλίο του Νίκου Βόλτση:
« Από το Πόζαρ στο Λουτράκι- (1800 και-1970)- Λόγια και φωτογραφίες».
Ηλεκτρονική διεύθυνση: pozar-nikvolts.blogspot.com
https://www.facebook.com/nikvolts?fref=nf
0 σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου
Οι όροι χρήσης που ισχύουν για τη δημοσίευση των σχολίων, έχουν ως εξής:
- Σχόλια τα οποία είναι υβριστικά ή περιέχουν χαρακτηρισμούς ή ανώνυμες καταγγελίες που δεν συνοδεύονται από αποδείξεις θα αφαιρούνται από τα Προμαχιώτικα Νεα .
- Τα Προμαχιώτικα Νέα διατηρούν το δικαίωμα να αφαιρέσουν οποιοδήποτε σχόλιο θεωρούν ότι εμπίπτει στις παραπάνω κατηγορίες.
- Τα Προμαχιώτικα Νέα δεν παρεμβαίνουν σε καμία περίπτωση για να αλλοιώσουν το περιεχόμενο ενός σχολίου.
- Τα σχόλια αναγνωστών σε καμιά περίπτωση δεν αντιπροσωπεύουν τα Προαχιώτικα Νέα.
- Με την αποστολή ενός σχολίου αυτόματα αποδέχεστε τους όρους χρήσης .
H συντακτική ομάδα των Προμαχιώτικων Νέων.