"ΕΣΥ ΤΑ ΟΡΓΑΝΑ ΣΟΥ ΘΑ ΤΑ ΠΑΡΕΙΣ ΜΑΖΙ ΟΤΑΝ ΠΕΘΑΝΕΙΣ;"

Θυμάμαι πριν από κάποια χρόνια, όταν κατά τη διαδικασία απογραφής του πληθυσμού με είχαν ρωτήσει στα καλά καθούμενα αν θέλω να γίνω δωρητής οργάνων.

«Ο Ιησούς Χριστός και η Παναγία!» σκέφτηκα, και απάντησα αυθόρμητα «όχι».

Γράφει: Νότα Χόνδρου

Πέρασαν τα χρόνια και στο τελευταίο εξάμηνο της φοίτησής μου στην Εθνική Σχολή Δημόσιας Διοίκησης, όταν κλήθηκα να επιλέξω θέμα για την πτυχιακή μου εργασία, διάλεξα το αμφιλεγόμενο ζήτημα της δωρεάς οργάνων.

Αυτό που μου έκανε αρχικά μεγάλη εντύπωση είναι ότι θεωρητικά αν κάθε όργανο και ιστός που μπορεί να δωριθεί κριθεί κατάλληλος και μεταμοσχευθεί, τότε από ένα και μόνο δότη μπορούν να επωφεληθούν 10 λήπτες. Δεν είχα φανταστεί ποτέ μέχρι τότε, πόση προστιθέμενη αξία μπορεί να έχει ο θάνατος…

«Θέλω κι εγώ να προσφέρω ζωή με τον θάνατό μου», σκέφτηκα. Δεν είναι και τόσο εύκολο, όμως, στην πράξη. Για να γίνει κάποιος δότης οργάνων πρέπει να τύχει να μείνει εγκεφαλικά νεκρός (συνήθως μετά από εγκεφαλικό επεισόδιο ή τροχαίο) και, μάλιστα, να του συμβεί αυτό ενόσω νοσηλεύεται σε μία Μονάδα Εντατικής Θεραπείας (ΜΕΘ), ώστε να μπορέσουν οι γιατροί να διατηρήσουν προσωρινά τη λειτουργία των οργάνων του με τεχνητά μέσα. Αυτό είναι πολύ σπάνιο. Σε κάθε περίπτωση, βέβαια, θα πρέπει να συναινέσει στη δωρεά οργάνων η οικογένεια του νεκρού, αλλιώς κανένας γιατρός δεν προχωράει στη λήψη των οργάνων. Και, δυστυχώς, στην Ελλάδα τα ποσοστά συναίνεσης της οικογένειας είναι πολύ χαμηλά. Στατιστικά, λοιπόν, είναι πολύ πιο πιθανό να χρειαστεί κάποιος να πάρει μόσχευμα παρά να δώσει.

Αφού ολοκλήρωσα την πτυχιακή μου, έχοντας πλέον τις απαιτούμενες γνώσεις, δεν είχα κανέναν ενδοιασμό να εκφράσω την επιθυμία μου να γίνω δωρητής οργάνων. Αποφάσισα, λοιπόν, να μπω στο site του Εθνικού Οργανισμού Μεταμοσχεύσεων (ΕΟΜ) και να συμπληρώσω το σχετικό έντυπο.

«Μην το κάνεις!» με συμβούλεψε μια γνωστή μου.

«Μου είπε ένας γιατρός ότι δεν είναι καλό να δηλώνεις δωρητής οργάνων, γιατί σε εντοπίζουν μετά και σε σκοτώνουν για να σου πάρουν τα όργανα».

- Πρόκειται για μνημειώδη βλακεία άξια βραβεύσεως, της απάντησα. Καταρχάς πώς θα ξέρουν πριν αφαιρεθούν τα όργανα ότι είναι κατάλληλα για μεταμόσχευση;

Άντε και είναι κατάλληλα, πώς θα ξέρουν αν θα είναι συμβατά με του λήπτη;

Άντε και τυχαίνει να είναι συμβατά, πώς θα καταφέρουν να επιφέρουν σε κάποιον τέτοιο χτύπημα, ώστε να μην πεθάνει εκείνη τη στιγμή αλλά να μεταφερθεί στο νοσοκομείο, και όχι απλά να πάει στο νοσοκομείο αλλά να χρειαστεί να μπει στη ΜΕΘ, και όχι μόνο να νοσηλευτεί στη ΜΕΘ αλλά να μείνει και εγκεφαλικά νεκρός όσο θα είναι εκεί, ώστε να καταστεί δυνατή η λήψη των οργάνων;

Παύση…

- Ε, δεν θα σε πάνε και σε νοσοκομείο του ΕΣΥ. Θα σε πάνε σε παράνομο ιατρείο.

- Ε, άμα είναι να με απαγάγουν, να με πάνε σε παράνομο ιατρείο και να μου αφαιρέσουν τα όργανα, τότε γιατί να τους νοιάζει αν είμαι δωρητής ή όχι; Δεν μπορούν να το κάνουν στον οποιονδήποτε αυτό;

Παύση…

- Καλά, δίκιο έχεις. Πώς είσαι σίγουρη όμως ότι θα είσαι όντως νεκρή, ακόμη και όταν γίνει η αφαίρεση οργάνων στο νοσοκομείο του ΕΣΥ; Αποκλείεται να κάνει λάθος ο γιατρός; Άνθρωποι είμαστε.

- Καταρχάς δεν γίνεται η εξέταση μόνο από έναν γιατρό αλλά από τρεις. Και έπειτα, πέρα από τον αυστηρό έλεγχο της νευρολογικής κλινικής εξέτασης από τρεις διαφορετικούς γιατρούς, πραγματοποιούνται και ειδικές αντικειμενικές εργαστηριακές εξετάσεις, οι οποίες επαναλαμβάνονται μέσα σε καθορισμένα χρονικά όρια για λόγους ασφαλείας.

- Ναι, αλλά εγώ έχω διαβάσει ένα άρθρο που έλεγε ότι ενώ είχε συμφωνήσει η οικογένεια να γίνει δωρεά οργάνων, ο ασθενής τελικά ξύπνησε! Πώς έγινε αυτό;

- Δεν έχει υπάρξει ούτε μία περίπτωση παγκοσμίως που να έχει διαγνωστεί κάποιος εγκεφαλικά νεκρός και να έχει αναστηθεί. Η κατάσταση αυτή είναι μη αναστρέψιμη.

Έτυχε, όμως, περιστατικό, όπου πριν γίνει η διάγνωση του εγκεφαλικού θανάτου, πήγαν -παράτυπα- κάποιοι νοσηλευτές στην οικογένεια και συζήτησαν το ενδεχόμενο δωρεάς οργάνων (!) ενώ δεν υπήρχε λόγος. Κανονικά πρώτα γίνεται η διάγνωση του θανάτου και μετά από εύλογο χρονικό διάστημα ζητείται η συναίνεση από την οικογένεια. Επομένως εκείνος ο ασθενής συνήλθε γιατί δεν ήταν -και ουδέποτε διαγνώστηκε ότι ήταν- εγκεφαλικά νεκρός.

Παύση…

- Εντάξει, αλλά αν ο γιατρός δηλώσει επίτηδες ότι είσαι εγκεφαλικά νεκρός ενώ δεν είσαι;

- Γιατί να το κάνει αυτό;

- Για να σου πάρει τα όργανα.

- Μα άλλος είναι ο γιατρός που κάνει τη διάγνωση του θανάτου και άλλος ο γιατρός που αφαιρεί τα όργανα. Ο γιατρός που κάνει τη διάγνωση δεν γνωρίζει ούτε ποιος γιατρός θα αφαιρέσει τα όργανα, ούτε ποιος θα τα μεταμοσχεύσει και, κυρίως, δεν γνωρίζει ποιος θα είναι ο λήπτης, γιατί αυτό καθορίζεται με ειδικές εξετάσεις σχεδόν ταυτόχρονα με το χειρουργείο της λήψης των οργάνων.

Άλλωστε, η όλη διαδικασία ελέγχεται και συντονίζεται σε κάθε στάδιό της από τον ΕΟΜ.

- Αποκλείεται, δηλαδή, ο γιατρός που θα κάνει τη διάγνωση του θανάτου να είναι διεφθαρμένος και να κάνει ψευδή διάγνωση;

- Μα, είπαμε, ότι δεν είναι ένας ο γιατρός που κάνει τη διάγνωση αλλά τρεις. Λες να είναι διεφθαρμένοι και οι τρεις;

- Αν «τα παίρνουν» και οι τρεις και υπογράψουν ότι είσαι νεκρός ενώ δεν είσαι;

- Από ποιον να «τα παίρνουν»;

- Από αυτόν που είναι πρώτος στη λίστα αναμονής.

- Πάει, δηλαδή, ο πρώτος στη λίστα και γυρίζει τις ΜΕΘ, δωροδοκεί γιατρούς για να κάνουν κάτι εγκληματικό και παράνομο, λένε όλοι «ναι, βεβαίως», και δεν βρίσκεται κανείς να τον καταγγέλλει;

- Στην Ελλάδα ζούμε! Εδώ όλα γίνονται! Μπορεί να «τα παίρνουν» από τον πρώτο στη λίστα ή ακόμα και να «τα κάνουν πλακάκια» οι γιατροί της ΜΕΘ με τον άλλον το γιατρό που κάνει την αφαίρεση των οργάνων.

- Αυτά δεν μπορούν εκ των πραγμάτων να γίνουν, γιατί -αντίθετα με την επικρατούσα άποψη- δεν υπάρχει μία standard λίστα, ώστε να υπάρχει κάποιος πρώτος σε αυτή. Η λίστα αναμονής διαμορφώνεται εκ νέου κάθε φορά που βρίσκεται ένα μόσχευμα. Άρα, δεν γνωρίζουμε από πριν ούτε ποιος θα είναι ο τελικός λήπτης ούτε ποιος θα είναι ο γιατρός που θα κάνει την αφαίρεση των οργάνων.

- Τι εννοείς «δεν υπάρχει μία και σταθερή λίστα»; Αυτό δεν είναι σκάνδαλο;

- Τι σκάνδαλο καλέ; Βάλε το μυαλό σου να δουλέψει! Αν υπάρχει σταθερή λίστα και είναι πρώτος ένας άντρας 50 χρονών, 110 κιλά, με ομάδα αίματος Α και μείνει εγκεφαλικά νεκρή μια κοπέλα 15 χρονών, 48 κιλά, με ομάδα αίματος Β, θα κάνουν τα όργανα αυτής της κοπέλας για αυτόν τον άντρα;

- Σωστό και αυτό. Πώς διαμορφώνεται η λίστα λοιπόν;

- Αφού μείνει κάποιος εγκεφαλικά νεκρός και συμφωνήσει η οικογένειά του στη δωρεά οργάνων, γίνονται ένα πλήθος εργαστηριακών και κλινικών εξετάσεων στον δότη και βάσει αυτών, αλλά και πολλών άλλων παραμέτρων (χρόνος αναμονής κλπ), βρίσκεται ο καταλληλότερος λήπτης από τη λίστα.

Ακολούθησε μία μεγάλη παύση και το μόνο που ακούστηκε μετά ήταν το κλικ στο http://www.eom.gr/όπου αντί για μία, έγιναν δύο οι δηλώσεις δωρεάς οργάνων.

Με το ισχύον νομοθετικό πλαίσιο, βέβαια, δεν χρειάζεται να προβεί κανείς στη δήλωση αυτή. Θεωρείται ότι είμαστε όλοι δωρητές. Προβλέπεται, όμως, ρητά η συναίνεση της οικογένειας. Έχει μεγάλη σημασία, λοιπόν, να γνωρίζει η οικογένειά σας, η οποία θα κληθεί εκείνη τη στιγμή να αποφασίσει «για εσάς, χωρίς εσάς» τι είναι αυτό που εσείς επιθυμείτε.

Τώρα ξέρετε όλη την αλήθεια για τη δωρεά οργάνων. Σκεφτείτε όλα αυτά και συζητείστε με την οικογένειά σας την επιθυμία σας. Απαλλάξτε τους από το βάρος λήψης αυτής της απόφασης.Αναλογιστείτε ότι κάποιο όργανο του σώματος σας, αντί να υποστεί τη φυσιολογική επερχόμενη σήψη, θα μπορούσε να εξακολουθήσει να υπάρχει και να δώσει ένα καλύτερο επίπεδο ζωής, ίσως και την ίδια τη ζωή, σε έναν συνάνθρωπο μας.

Και να θυμάστε ότι με τη δωρεά οργάνων… ο θάνατος δεν είναι ποτέ το τέλος.

Επιμέλεια: Τάσος Κατσάρας.

ΠΗΓΗ...http://www.aixmi.gr/

Posted in: ΕΛΛΑΔΑ , ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ , ΣΠΙΤΙ ΚΑΙ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ , ΥΓΕΙΑ