Πέμπτη 3 Ιανουαρίου 2019
Ο Εδεσσαίος ποιητής Μάρκος Μέσκος
Σε ηλικία 84 ετών, πέθανε ο Μάρκος Μέσκος, ένας από τους σημαντικότερους εκπροσώπους της μεταπολεμικής ποίησης, έπειτα από μακροχρόνια μάχη με τον καρκίνο.
Ο Μάρκος Μέσκος (1935-2019) ήταν Έλληνας λογοτέχνης και ποιητής. Γεννήθηκε στην Έδεσσα. Θεωρείται ένας από τους σημαντικότερους ποιητές της δεύτερης μεταπολεμικής γενιάς.Ασχολήθηκε με διάφορα είδη λόγου, όπως την πεζογραφία και το δοκίμιο, αλλά επικεντρώθηκε κυρίως στην ποίηση.
Βιογραφικά στοιχεία
Ο Μάρκος Μέσκος γεννήθηκε και πέρασε τα μαθητικά του χρόνια στην Έδεσσα. Σπούδασε στο τμήμα γραφικών τεχνών και διακόσμησης του Τεχνολογικού Ινστιτούτου της Σχολής Δοξιάδη Αθηνών, από όπου και αποφοίτησε το 1968. Αρχικά εργάστηκε στο εμπορικό κατάστημα του πατέρα του, έπειτα, από το 1965, ως γραφίστας σε αρκετά διαφημιστικά γραφεία της Αθήνας, αλλά και ως επιμελητής εκδόσεων. Είχε εικονογραφήσει διάφορες ποιητικές συλλογές, τόσο δικές του όσο και άλλων ποιητών, όπως του Ηλία Κεφαλά και του Γιάννη Χρυσανθόπουλου. Πολύ πριν την εγκατάστασή του στην Αθήνα (από το 1957), είχε συνδεθεί με τη συντακτική ομάδα του περιοδικού Μαρτυρίες. Άρχισε να γράφει ποιήματα σε εφηβική ηλικία και πρωτοεμφανίστηκε στη λογοτεχνία το 1955 με (μετέπειτα αποκηρυγμένο) ποίημα στην Ηπειρωτική Εστία. Από το 1981 είχε εγκατασταθεί στη Θεσσαλονίκη, όπου και υπήρξε συνιδρυτής της εκδοτικής ομάδας των Χειρογράφων, ενώ το 1987-1993 εργάστηκε ως υπεύθυνος των εκδόσεων της Α.Σ.Ε.. Η ποιητική του αναγνώριση επισφραγίζεται τις τελευταίες δεκαετίες με το πλήθος σημαντικών βραβείων που του έχουν απονεμηθεί. Το 1996 τιμήθηκε με το βραβείο ποίησης του περιοδικού Διαβάζω (πρόκειται μάλιστα για την πρώτη φορά που απονεμήθηκε το βραβείο) για τη συλλογή του Χαιρετισμοί (1995), το 2005 με το βραβείο Καβάφη, το 2006 με το βραβείο του Ιδρύματος Κώστα και Ελένης Ουράνη της Ακαδημίας Αθηνών για το σύνολο του ποιητικού του έργου, και το 2013 με Κρατικό Βραβείο Ποίησης για τη συλλογή του Τα λύτρα (2012).
Έργο
Η πρώτη του επίσημη εμφάνιση στα νεοελληνικά γράμματα ήταν το 1956 με το ποίημα "Ειρήνη" στο περιοδικό Επιθεώρηση Τέχνης, (τεύχος 13, Ιανουάριος 1956, σελίδα 46), όπου χρησιμοποίησε το ψευδώνυμο Κούλης Αυγερινός. Έχει χρησιμοποιήσει επίσης κατά καιρούς τα ψευδώνυμα Δημήτρης Γραμματικός και Πέτρος Μηλιώνης. Ποιήματά του μεταφράστηκαν σε αρκετές ευρωπαϊκές χώρες. Συνεργάστηκε με ποιήματά και μελέτες του στα περιοδικά Επιθεώρηση Τέχνης, Εφημερίδα των ποιητών, Καινούργια Εποχή, Νέα Εστία, Νέα Πορεία, Ο Λογοτέχνης, Μαρτυρίες, Σημειώσεις, Δεκαπενθήμερος Πολίτης, Αντί, Ελίτροχος, Το Δέντρο, Γράμματα και Τέχνες κ.ά. Το ποιητικό και πεζογραφικό έργο του Μέσκου έχει μια ιδιότυπη θέση στη μεταπολεμική λογοτεχνία, κυρίως λόγω της ταυτόχρονης διασύνδεσης του με την παράδοση και τη νεοτερικότητα.
Η πρώτη φάση της ποιητικής του δημιουργίας σχετίζεται με τραυματικά ιστορικά βιώματα της δεκαετίας του 1940 και εμφορείται από την αίσθηση ενότητας ποιητή και γενέθλιου τόπου, ανθρώπινου υποκειμένου και φύσης. Κεντρική θέση στην ποίηση του Μέσκου αυτήν την περίοδο κατέχουν τόσο στοιχεία του φυσικού κόσμου όσο και "εξαγνισμένες από την αγάπη ανθρώπινες μορφές". Στη δεύτερη φάση, αφού ο ίδιος ο Μέσκος έχει πλέον εγκατασταθεί στο κλείνον άστυ, ο δεσμός με τη "μητέρα πατρίδα" και τη "μητέρα φύση" διασπάται και το αίσθημα της νοσταλγίας έρχεται στο προσκήνιο. Η παιδική ηλικία, η φύση και η δημοτική παράδοση αποτελούν τους κεντρικούς άξονες της ποίησης του Μέσκου, άξονες που συχνά διαπλέκονται και αλληλοτροφοδοτούνται. Η έννοια της αντίστασης διατρέχει την ποίησή του και, ενώ στις αρχικές του συλλογές αποκρυσταλλώνεται σε μορφές της ελληνικής παράδοσης, όπως αυτές του Διγενή ή των κλεφτών, σταδιακά κατατείνει όλο και περισσότερο στην αφαίρεση. Άλλα χαρακτηριστικά της ποίησής του αποτελούν η εισβολή του ιστορικού χρόνου στον ατομικό χώρο και η οργανική συμπλοκή προσωπικού και συλλογικού.
Ποίηση
Πριν από τον Θάνατο, εκδ. Περ. Νέα Πορεία, Θεσσαλονίκη 1958
Μαυροβούνι, ιδιωτική έκδοση, Θεσσαλονίκη 1963
Τα ανώνυμα, ιδιωτική έκδοση, Αθήνα 1971
Άλογα στον ιππόδρομο, εκδ. Ερμής, Αθήνα 1973
Ιδιωτικό νεκροταφείο, ιδιωτική έκδοση εκτός εμπορίου, Αθήνα 1975
Τα ισόβια ποιήματα, εκδ. Σημειώσεις, Αθήνα 1977
Δώδεκα Μάηδες (12 τραγούδια με το ψευδώνυμο Δημήτρης Γραμματικός), περ. Εδεσσαϊκά Χρονικά, τ. 11, 1977· 2η (έκδοση σε βιβλίο), Έδεσσα 1992
Τα φαντάσματα της ελευθερίας, έκδοση περ. Σημειώσεις, 1979· Αθήνα / Νεφέλη 1998
Μαύρο δάσος, συγκεντρωτική έκδοση όλων των ποιημάτων 1958-1980 και η ανέκδοτη σειρά Μαύρο Μαντίλι, εκδ. Ύψιλον, Αθήνα 1981· 2η έκδοση (χωρίς τη συλλογή Τα φαντάσματα της ελευθερίας) Νεφέλη 1999
Διαλογή, επιλογή 25 ποιημάτων από τις συλλογές Μαυροβούνι και Άλογα στον ιππόδρομο, έκδοση Μουσικός Αύγουστος, Αθήνα 1981
Άνθη στο καταραμένο φίδι, ιδιωτική έκδοση 1983· 2η έκδοση Αθήνα, Ύψιλον 1986· 3η έκδοση Νεφέλη 1998
Στον ίσκιο της γης, Ύψιλον, Αθήνα 1986· 2η έκδοση Νεφέλη 1998
Τα δέοντα, μία επιλογή 1958-1990, έκδοση Δήμου Έδεσσας 1990
Χαιρετισμοί, Ύψιλον, Αθήνα 1995· 2η έκδοση Νεφέλη 1999
Ψιλόβροχο, εκδ. Νεφέλη, Αθήνα 2000
Ελεγείες, Ίκαρος, Αθήνα 2005
Στον ενικό και πληθυντικό ψίθυρο, Νεφέλη, Αθήνα 2009
Ποιήματα: Μαύρο Δάσος Ι, συγκεντρωτική έκδοση, Γαβριηλίδης, Αθήνα 2011
Ποιήματα: Μαύρο Δάσος ΙΙ, συγκεντρωτική έκδοση, Γαβριηλίδης, Αθήνα 2011
Τα λύτρα, Γαβριηλίδης, Αθήνα 2012
Τα ποιήματα της σκάλας, Γαβριηλίδης, Αθήνα 2013
Συνηγορία ποιήσεως, Κίχλη, Αθήνα 2015
Άλφα Βήτα: Ποιήματα, Κίχλη, Αθήνα 2015
Πεζογραφία
Παιχνίδια στον Παράδεισο, ιδιωτική έκδοση, Αθήνα 1978· 2η έκδοση Χειρόγραφα, Θεσσαλονίκη 1990· 3η έκδοση Νεφέλη, Αθήνα 1998
Κομμένη γλώσσα, Έρασμος, Αθήνα 1979· 2η έκδοση Νεφέλη, Αθήνα 1997
Μουχαρέμ, Νεφέλη, Αθήνα 1999
Το φωτοστέφανο του νεωτέρου Αγίου Βοδενιώτη του λαϊκού, ιδιωτική έκδοση, 2002
Νερό Καρκάγια: Πεζογραφήματα, Ίκαρος, Αθήνα 2005
Πεζογραφήματα, συγκεντρωτική συλλογή διηγημάτων, Γαβριηλίδης, Αθήνα 2013
Εν Βοδενοίς: Κείμενα Εκτός Εμπορίου απο την ενδοχώρα της Έδεσσας, έκδοση Δήμου Έδεσσας, 2016
Δοκιμιογραφία
Γνωστοί και φίλοι, Έρασμος, Αθήνα 1987
Προσωπικά κείμενα, Νεφέλη, Αθήνα 2000
ΟΜΙΛΟΥΝΤΑ ΒΙΒΛΙΑ
1."Ο πασίφιλος" Διαβάζει ο Αλέξανδρος Στεφόπουλος , μουσική Νίκου Βερόπουλου
2. "Τα καφενεία των Βοδενών" Διαβάζει ο ίδιος ο συγγραφέας,http://isobitis.com/book/?p=5778, επιμέλεια Αλέξανδρος Στεφόπουλος , μουσική Νίκου Βερόπουλου
Ανθολόγηση-Επιμέλεια
Χρήστος Νέπκας, Το σπαραγμένο σώμα του Χρήστου Νέπκα, ιδιωτική έκδοση, Αθήνα 1978
Όμηρος Πέλλας, Διηγήματα, Κέδρος, Αθήνα 1978· 2η έκδοση Στιγμή, Αθήνα 1986
Όμηρος Πέλλας, Ομιλίες, Παρατηρητής, Θεσσαλονίκη 1991
Τέος Σαλαπασίδης, Δώδεκα ποιήματα, ιδιωτική έκδοση, Θεσσαλονίκη 1993
Μανόλης Αναγνωστάκης, Όμως γιατί ξαναγυρίζουμε κάθε φορά χωρίς σκοπό στον ίδιο τόπο, έκδ. Ερμής, Αθήνα 2000
Κλείτος Κύρου, Αλλά η αφή πες μου πώς γίνεται να διασωθεί, έκδ. Ερμής, Αθήνα 2000
Εικονογράφηση
Ηλίας Κεφαλάς, Λόγος για την αβεβαιότητα, Αρμός, Αθήνα 1997
Γιάννης Χρυσανθόπουλος, Το λίγο περρίσευμα, Διαπολιτισμός, Πάτρα 2011
πηγή...https://el.wikipedia.org
0 σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου
Οι όροι χρήσης που ισχύουν για τη δημοσίευση των σχολίων, έχουν ως εξής:
- Σχόλια τα οποία είναι υβριστικά ή περιέχουν χαρακτηρισμούς ή ανώνυμες καταγγελίες που δεν συνοδεύονται από αποδείξεις θα αφαιρούνται από τα Προμαχιώτικα Νεα .
- Τα Προμαχιώτικα Νέα διατηρούν το δικαίωμα να αφαιρέσουν οποιοδήποτε σχόλιο θεωρούν ότι εμπίπτει στις παραπάνω κατηγορίες.
- Τα Προμαχιώτικα Νέα δεν παρεμβαίνουν σε καμία περίπτωση για να αλλοιώσουν το περιεχόμενο ενός σχολίου.
- Τα σχόλια αναγνωστών σε καμιά περίπτωση δεν αντιπροσωπεύουν τα Προαχιώτικα Νέα.
- Με την αποστολή ενός σχολίου αυτόματα αποδέχεστε τους όρους χρήσης .
H συντακτική ομάδα των Προμαχιώτικων Νέων.