ΟΙ ΝΕΕΣ ΦΟΡΕΣΙΕΣ ΤΟΥ Μ.Σ. ΠΡΟΜΑΧΩΝ "ΟΙ ΠΡΟΜΑΧΟΙ"

Οι νέες φορεσιές του Μ.Σ. Προμάχων "ΟΙ ΠΡΟΜΑΧΟΙ"

Έπειτα από προσπάθειες , οργάνωση , έντονη δραστηριοποίηση και ορθή οικονομική διαχείριση ο Μορφωτικός Σύλλογος Προμάχων «ΟΙ ΠΡΟΜΑΧΟΙ», αφήνει ένα ακόμη σημάδι στην διαδρομή της ιστορίας του .

 Το επίτευγμα αναφέρεται στη δημιουργία των νέων φορεσιών που μετά από κόπους κατάφερε να πραγματοποιήσει ο σύλλογος. Οι νέες φορεσιές είκοσι (20) στον αριθμό εκ των οποίων δέκα (10) γυναικείες και δέκα (10) ανδρικές , διαμορφώθηκαν με άξονα λαογραφικά στοιχεία από κειμενικές πηγές , μαρτυρίες γηραιών κατοίκων του χωριού αλλά και το φωτογραφικό αρχείο που διατηρείται από τον σύλλογο . Δόθηκε με αυτό τον τρόπο έμφαση στην απεικόνιση της παραδοσιακής Μακεδονίτικης φορεσιάς την οποία άνδρες και γυναίκες ενδύονταν στις καθημερινές περιστάσεις της ζωής τους. Η ενδυμασία αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της καθημερινής ζωής ενός τόπου .

 Αποτελεί κατά συνέπεια εκφραστή της κοινωνικής ζωής του ενώ μάλιστα παρατηρούμε ότι συχνά μεταβάλλεται ανάλογα με το κοινωνικό γεγονός στο πλαίσιο του οποίου έχει φορεθεί . Όπως αναφέρει χαρακτηριστικά ο κύριος Νικόλαος Βαβρίτσας , λέκτορας παραδοσιακών χορών ΤΕΦΑΑ - Τμήμα Επιστήμης Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού, Α.Π.Θ. Τομέας Ανθρωπιστικών Σπουδών :

 «Η ιστορία και η εξέλιξη του ενδύματος συνδέεται στενά με την κοινωνική ζωή του ατόμου, αφού είναι γνωστό ότι το ένδυμα χαρακτηρίζει την προσωπικότητα ενός ανθρώπου. Ακόμη , πρωταρχικός σκοπός του ενδύματος είναι η προστασία του ανθρώπου από τις καιρικές συνθήκες, ωστόσο το ένδυμα βρίσκεται σε άμεση σύνδεση με το πρόσωπο ή προσωπείο που το άτομο εμφανίζει στο κοινωνικό του περιβάλλον. Ως εκ τούτου το ένδυμα – φορεσιά ως κοινωνικό σημείο αποτελεί σημαντική πηγή πληροφοριών για την προσωπική και κοινωνική ταυτότητα των ατόμων, καθώς μπορεί να ερμηνευτεί από ιστορική, οικονομική, ψυχολογική, κοινωνιολογική και γεωγραφική άποψη. Εύλογα λοιπόν η εξέλιξη των ενδυμασιών συνδέθηκε πάντοτε στενά με την ιστορία και την κοινωνική ζωή ιδιαίτερα».

 Μελετώντας μια παραδοσιακή ενδυμασία , εντοπίζουμε στοιχεία από τον αρχαίο ελληνικό πολιτισμό , τον βυζαντινό αλλά και επιδράσεις από ξένους λαούς που ενσωματώθηκαν στην εκάστοτε περιοχή . Για την ενδυμασία χρησιμοποιούνταν κυρίως πρώτες ύλες όπως μαλλί και δέρματα ζώων ενώ η αισθητική καλλιέργεια του λαού αποτελούσε καθοριστικό παράγοντα για τον στολισμό τους. Οι παραπάνω λόγοι οδήγησαν σε μια ποικιλία φορεσιών όσον αφορά τα μέρη που την απαρτίζουν, τα χρώματα και τον στολισμό.

 Με ανάλογο σχεδιασμό και σκέψη οργανώθηκαν και οι νέες Μακεδονικές (Προμαχιώτικες) φορεσιές του

 Μ.Σ. Προμάχων «ΟΙ ΠΡΟΜΑΧΟΙ».

                                       Γυναικεία φορεσιά

 H γυναικεία φορεσιά χαρακτηρίζει την παραδοσιακή Προμαχιώτισσα εκείνης της εποχής. Με βάση τα χρώματα που προτιμούσαν οι γυναίκες επιλέχθηκε να δημιουργηθούν δυο διαφορετικές φορεσιές , η μία σε καφέ τόνους και η άλλη σε κυπαρισσί , σκούρο πράσινο.

 Αποτελείται από:

 Το βαμβακερό φουστάνι .

 Διαθέτει μακριά μανίκια , είναι στενό στη μέση και ανοίγει στο τελείωμα ενώ το μήκος του φτάνει λίγο πάνω από τον αστράγαλο. 
Η βαμβακερή ποδιά (πριγκάτς) .

 Βρίσκεται στην ίδια χρωματική επιλογή με το φόρεμα , δένει στη μέση και καταλήγει πάνω από το γόνατο.

Η φανέλα .

  Πρόκειται για λευκή φανέλα που φοριέται κάτω από το φουστάνι της φορεσιάς. Πολλές φορές στο τελείωμα ήταν στολισμένο με δαντέλα.

 Το μαντήλι – τσεμπέρι.

 Φτιαγμένο από μεταξωτό ύφασμα σε ανοιχτόχρωμο , μπεζ τόνο και για τις δυο φορεσιές . Δεμένο κατά τα πρότυπα εκείνης της εποχής με κόμπο στο επάνω μέρος, στολίζεται με άνθη

 Το μαντηλάκι.

 Το μαντήλι που κρατούν στο χέρι οι γυναίκες, διαμορφωμένο στους τόνους και το ύφασμα του τσεμπεριού.

 Το κοντογούνι.

 Πρόκειται για το γυναικείο πανωφόρι που καταλήγει κάτω από το στήθος . Φτιαγμένο από μάλλινο ύφασμα έχει στο τελείωμά του κομμάτια γούνας . Οι γυναίκες το φορούσαν κυρίως σε επίσημες περιστάσεις και αποτελούσε δείγμα καλαισθησίας γι’ αυτές & 

Τα παπούτσια .

 Μαύρα δερμάτινα ή πλαστικά παπούτσια ήταν αυτά που επέλεγαν οι γυναίκες κατά την εποχή εκείνη με αυτή τη φορεσιά. Το υλικό άλλαζε ανάλογα με την κοινωνική θέση αλλά και την εκάστοτε περίσταση. Άλλοτε βέβαια χρησιμοποιούνταν και τα γουρουνοτσάρουχα , όπως αποκαλούνταν ένα είδος υποδήματος κατασκευασμένο από δέρμα ζώου.

                                      Η φορεσιά του άνδρα.

Προσαρμοσμένη στην καθημερινή ζωή αντικατοπτρίζει την εμφάνιση ενός Προμαχιώτη της εποχής. Αποτελείται από :

Το σαλβάρι.

Είδος παντελονιού που είναι φαρδύ στο πάνω μέρος και σφίγγει αμέσως κάτω από το γόνατο. Στη μέση στερεώνεται με βρακοζούνα ή κορδόνι περασμένο σε βρακοθηλιά. Το ύφασμά του είναι η μαύρη τσόχα.

 Το πουκάμισο.

 Λευκό στενό στον κορμό και φαρδιά μανίκια σε μορφή καμπάνας φτιαγμένο από ποπλίνα . Να σημειωθεί πως τα πουκάμισα εκείνης της εποχής στολίζονταν κάποιες φορές με κεντήματα σε επίσημες περιστάσεις είτε γύρω από το λαιμό είτε στα μανίκια.

 Το γιλέκο. 

Από το ίδιο ύφασμα με το παντελόνι , δηλαδή την μαύρη τσόχα . Φοριέται άλλοτε ανοιχτό και άλλοτε σταυροκουμπωτό . Συνήθως φοριόταν ανοιχτό σε επίσημες περιστάσεις για να φανεί το κέντημα του πουκάμισου. Στα άκρα του είναι κεντημένο με χρυσά σιρίτια.

 Το ζωνάρι .

 Αποτελείται από λευκό βαμβακερό ύφασμα και περιστρέφεται στη μέση του άνδρα συγκρατώντας την ένωση του παντελονιού με το πουκάμισο. Στην αριστερή πλευρά αφήνεται να πέσει ελεύθερα κάτω , σε ύψος άνω το γονάτου και στο τελείωμά του έχει κρόσσια.

 Οι κάλτσες (τσουράπια).

 Παραδοσιακές ,μάλλινες ,χειροποίητες κάλτσες , που καταλήγουν κάτω από το γόνατο . Στο σύνολό τους είναι μαύρες ενώ στο άνω μέρος παρουσιάζουν περίτεχνα σχέδια σε έντονα χρώματα.

 Τα χειρόκτια (<χειρ και κτείω= κρατώ).

 Αποτελούν βαμβακεροί , λευκοί ή μπεζ δεσμοί της φορεσιάς , που καλύπτουν τα χέρια κάτω από τα μανίκια του πουκάμισου και φτάνουν λίγο πάνω από τον αγκώνα . Συγκρατούνται με κορδόνι στο πάνω μέρος.

 Τα παπούτσια .

 Ανάλογα με την περίσταση χρησιμοποιούνταν είτε μαύρα γυαλιστερά σκαρπίνια είτε γουρουνοτσάρουχα όπως αποκαλούνταν , δηλαδή κατασκευές από δέρμα ζώου .

 Τα τσαρούχια είναι σε καφέ χρώμα και διαθέτουν κούμπωμα στην εξωτερική μεριά του ποδιού.

Posted in: ΑΦΙΕΡΩΜΑΤΑ , ΕΛΛΑΔΑ , ΠΑΡΑΔΟΣΗ , ΤΟΠΙΚΑ